Obsesif-kompulsif bozukluğu olan hastaların yaşam kalitesi ile psikiyatrik yardım arama davranışları arasındaki ilişki ve ilaç tedavisinin yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

8. ÖZET Bu çalışmanın başlıca amacı obsesif-kompulsif bozukluğun ve uygulanan ilaç tedavisinin hastaların yaşam kalitesi üzerine etkisini ve hastaların psikiyatrik yardım arama davranışının oluşmasında yaşam kalitesinin rolünü araştırmaktır. Çalışmaya tedaviye hiç başvurmamış olan 21 hasta, tedaviye ilk defa başvuran 21 hasta, tedavi almakta olan 21 hasta ve 24 kişiden oluşan sağlıklı kontrol grubu dahil edildi. Hastalara DSM-IV'e göre konulmuş olan obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) tanısını doğrulamak ve ek tanılan belirlemek için SCID-I/CV uygulandı. Sosyodemografik özellikleri belirlemek için kendi geliştirdiğimiz kişisel bilgi formu kullanıldı. OKB tanısı konan tüm hastalara Yale-Brown Obsesyon Kompulsiyon Ölçeği (YBOKÖ) ve Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ) uygulandı. Tüm hastaların ve kontrol grubunun yaşam kalitesi WHOQOL-103/TR ile değerlendirildi. Verilerin istatistiksel değerlendirmesi SPSS programında ki-kare, tek yönlü varyans analizi, iki yönlü varyans analizi ve Pearson korelasyon analizi ile yapıldı. Obsesif-kompulsif bozukluğu olan her üç grubun psikolojik sağlık, bağımsızlık düzeyi, sosyal ilişkiler ve sosyal baskı puanları sağlıklı kontrollerden anlamlı derecede düşük bulundu. Tedaviye ilk defa başvuran hasta grubunun fiziksel sağlık puanlan tüm gruplardan anlamlı derecede düşük bulundu. Yine tedaviye ilk defa başvuran hastaların bağımsızlık düzeyi puanlan tedavi başvurusu olmayan hasta grubundan anlamlı derecede düşük bulundu. Tedavi almakta olan hastaların bağımsızlık düzeyi puanlan ise diğer iki hasta grubundan farklı bulunmadı. Sosyal ilişkiler ve sosyal baskı alanlarında her üç hasta grubu arasında fark bulunmadı. Ek psikiyatrik tanı alma oram tedaviye ilk defa başvuran grupta tüm gruplardan anlamlı derecede fazla idi. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, obsesif-kompulsif bozukluk hastaların yaşam kalitesini bir çok yönüyle etkilemektedir. Özellikle fiziksel sağlık ve bağımsızlık düzeyi psikiyatrik yardım arama davranışını belirleyici olmuştur. Tedavi almakta olan hasta grubu ise ilk defa başvuran hastalardan yalnızca fiziksel sağlık alanında daha iyi yaşam kalitesi düzeyi göstermiştir. 45

9. SUMMARY The main goals of this study were to investigate the impact of obsessive- compulsive disorder (OCD) on quality of life, the influence of quality of life on the psychiatric care seeking behavior of patients with OCD and the effect of pharmacotherapy on the quality of life of patients with OCD. Twenty-one patients who were non-psychiatric care-seekers, twenty-one patients who sought psychiatric care for the first time, twenty-one patients who were under maintenance treatment and twenty-four healthy control subjects were included in the study. The Structured Clinical interview for DSM-TV (SCID-I/CV) was used to determine OCD and comorbid diagnosis. Sociodemografic features were gathered through a personal information form developed by the researchers. The Y-BOCS and HDDS were administered to all the patients with OCD. All the patients and control subjects were given the WHOQOL-103/TR to assess quality of life level. The statistical evaluations of data were done by Chi-square test, one-way analysis of variance, two-way analysis of variance and Pearson correlations in the SPSS for Windows program. All the groups with OCD had significantly lower quality of life scores than the healthy control subjects in psychological health, level of independence, social relationships and social pressure domains. Compared to all groups, the patients who sought psychiatric care for the first time reported significantly lower levels of physical health. In addition, the level of independence of the patients who sought psychiatric care for the first time were significantly lower than that of non-psychiatric care-seekers. The level of independence scores of the patients who were under maintenance treatment did not differ from other groups with OCD. In the social relationships and social pressure domains no differences were found between all the groups with OCD. Comorbid psychiatric conditions were significantly more in the patients who sought psychiatric care for the first time. According to the results, many aspects of quality of life are impaired in the patients with obsessive-compulsive disorder. Especially the level of independence and 46physical health were determinants of psychiatric care seeking for the patients with OCD. The patients under treatment had a better quality of life level only in physical health domain than the patients who sought psychiatric care for the first time. 47