Uykudaki hızlı göz hareketlerinin hemisferik asimetri yönüyle incelenmesi

Abstract

7. ÖZET Uyku; organizmanın dış dünya ile alışverişinin, algılarının ve tepkilerinin kaybolduğu, geriye dönüşümlü bir davranış ve bilinç durumudur. Yirminci yüzyılda yoğunluk kazanan araştırmalarla, oldukça kompleks mekanizmaların kontrolünde dinamik, aktif bir olay olduğu düşüncesi kabul edilmeye başlanmıştır. İnsanlarda, REM uykusu sırasında oluşan HGH'nin fonksiyonel önemi ve orijini henüz tam anlaşılamamıştır. HGH'nin, rüya görme ve merkezi sinir sistemi aktivasyonuyla, REM uykusu esnasında eşzamanlı görülmesi ilginçtir. Bu çalışmada; REM uykusu esnasında oluşan HHGH'nin yöneliş, amplitüt, açısal değerlerini ölçmeyi ve yaşla ilişkilerinin literatür bilgileriyle değerlendirilmesini ve HGH temelindeki anatomik, fizyolojik mekanizmaların açıklanmasını ve hemisferik asimetri kavramına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Yaş dağılımı 19-70 arasında değişen 25 denek, kliniğimiz EEG laboratuarında bir gecelik spontan uyku esnasında, standart prosedürler uygulanarak kayıtlandı. Bir REM periyodunda sağa ve sola HHGH'nin dağılımının analizi, HHGH açısal değerleri ve HHGH amplitüt ortalamaları; ilk önce yaşa bağımlı kalmadan, sonrasında ise; 19-42 yaş A, 47-70 yaş B grubu diye ikiye ayrılarak, birbirleriyle karşılaştırıldı. Yapılan istatistiki değerlendirmeyle, hemisferik bir asimetriyi gösterecek anlamlı bir sonuç elde edilmedi. REM uykusu, HGH ve rüya için, dominant bir hemisfer göstermek mümkün değil gibi gözükmektedir. Çalışmaların bir kısmı sağ hemisfer, bir kısmı sol hemisfer üstünlüğünü ortaya koymaya çalışırken, diğer bir kısım ki ( bizim çalışmamızda bunu desteklemekte) her iki hemisferin koordineli çalıştığını savunmaktadır. Bu konunun ihtilaflardan arınması; elektrofizyolojik ve görüntüleme yöntemlerinin gelişmesi, birlikte kullanılması ve çalışılacak geniş serilere bağlıdır. 50

8. SUMMARY Sleep is a behavior or consciousness state of the organism, during which its interconnection with the environment, its perceptive ability and reactions are reversibly lost. Research focused on sleep in the 20th century has given way to the conclusion that sleep was a dynamic, active process controlled by fairly complex mechanism. The origin and functional importance of REMs during REM sleep in humans could not be completely understood. Simultaneous occurrence of REMs with activation of central nervous system activation and dreaming is interesting. In this work we attempted to; 1- measure the direction, amplitude and angular values of horizontal rapid eye movements, 2- determine their relationship with age, 3- explain anatomical and physiological basis of REMs and; 4- evaluate the contribution of REMs to the concept of hemispheric asymmetry. Records of 25 subjects whose ages ranged between 19-70 were made during one night spontaneous sleep with standart procedures. Horizontal eye movements during a REM period were analysed regarding angular velocities and amplitude s with or without their ages were taken info consideration. Statistical analysis revealed no significant difference in favour of one hemisphere. It appears that a hemispheric dominance cannot be suggest for REM sleep, REMs, or dreaming. Although some studies support the dominance of one hemisphere, others aducate that (as also supported by our study) that both hemispheres function coordinately. Electrophysiological and imaging techniques should be used in larger series in order to reach a definite conclusion. 51