Demir eksikliği anemisinde hipersegmentasyon sıklığı ve tedavinin hipersegmentasyona etkisinin araştırılması

Abstract

6. ÖZET Hipersegmentasyon sıklıkla Bn vitamini ve/veya folik asit eksikliğine sekonder megaloblastic anemilerde görülebilen bir bulgudur. Demir eksikliği anemisi de nötrofillerde hipersegmentasyon yapan diğer bir sebep olarak bildirilmektedir. Bu çalışma, demir eksikliği anemisi tanısı alan çocukların tedavi öncesinde ve sonrasında yapılan periferik yaymalarında nötrofîl hipersegmentasyonuna bakılarak, hipersegmentasyonun görülme sıklığı ve bunun tedaviden nasıl etkilendiğinin araştırılması amacı ile yapılmıştır. Çalışmaya demir eksikliği anemisi tanısı almış 34 çocuk alındı. Klinik ve laboratuvar olarak enfeksiyon bulgusu olanlar, B12 vitamini ve/veya folik asit eksikliği tespit edilenler, ilaç kullanım hikayesi olanlar, kronik böbrek yetmezliği, sistemik hastalığı olanlar ve miyelodisplastik sendrom düşünülen vakalar çalışmaya alınmadı. Her vakadan tedavi öncesi ve sonrası periferik yayma tetkiki yapıldı. Her periferik yaymada 100, toplam 6800 nötrofîl sayıldı. Nötrofîl lob sayıları 1 ile 7 arasında numaralandı. Nötrofillerin %5' inden fazlasında 5 lob bulunması veya en az bir nötrofîlde öveya daha fazla lob bulunması hipersegmentasyon kriteri olarak kabul edildi. Tedavi öncesinde 34 vakanın 24'ünde (%70.6) hipersegmentasyon saptandı. Tüm vakalara üç aylık demir tedavisi verildi. Tedavi sonrası demir eksikliği anemisinin klinik ve laboratuvar bulguları düzelen hastalardan tekrar periferik yayma yapıldı. Tedavi sonrasında da 21 vakada (%61.7) hipersegmentasyon saptandı. Hipersegmentasyon oranındaki bu düşüş istatistiki olarak anlamlı bulunmadı.Ancak 5 loblu nötrofîl sayılarının ortalamasının karşılaştırmasında istatistiki olarak anlamlı düşüş tespit edildi. Tedavi öncesinde hipersegmentasyon saptanan 24 vakanın 16'sında (%66.7) nötrofîl hipersegmentasyonu tedavi sonrasında da devam etmekteydi. Tedavi öncesinde hipersegmentasyon olmayan 10 vakanın 5 'inde (%50) tedavi sonrası hipersegmentasyonun geliştiği gözlendi. Sonuç olarak hipersegmentasyon demir eksikliği anemisinde oldukça sık görülen bir bulgudur. Ancak bunun nedenini kesin olarak açıklayabilecek çalışmalar mevcut değildir.DEA almış vakaların bir kısmında demir tedavisinden sonra hipersegmentasyon devam etmekte bir kısırımda ise düzelmekte, hatta bir kısmında da daha önceden var olmayan hipersegmentasyon ortaya çıkmaktadır. Buna dayanarak DEA olan hastalara sadece demir tedavisi verilerek eksik olduğunu düşündüğümüz eritrosit içi FA düzeyini düzeltmemiz mümkün görülmemektedir. Belki de bu vakalarda FA metabolizması dışında 51nötrofil içi başka mekanizmalarda da bozukluk olabileceği düşünülebilir. Bundan sonraki çalışmalar DEA'nin FA metabolizmasını ve nötrofil DNA sentezini nasıl etkilediği konusuna yönelik olarak daha ayrıntılı bir şekilde planlanmalıdır. 52

7.SUMMARY The incidence of hypersegmentation in iron deficiency anemia and the investigation of treatment effect to hypersegmentation. Hypersegmentation is a finding commonly seen in megaloblastic anemia secondary to the deficiency of vitamin B12 and/or folic acid. Iron deficiency anemia is also expressed as another reason causing hypersegmentation in neutrophils. The present study was completed to investigate the incidence of hypersegmentation and how the thearapy affected the condition by evaluating the neutrophil hypersegmentation of the children diagnosed with iron deficiency anemia on their peripheral smear before and after their treatment. Thirty-four children diagnosed with iron deficiency anemia were included into our criteria. Those diagnosed clinically with infections after tests, having the deficiency of vitamin B12 and/or folic acid, chronic renal failure, drug exposures, patients with systemic diseases and evidence of myelodysplastic syndrome were excluded out of the criteria. Pre and post treatment peripheral smear tests were assessed for each case. 100 neutrophils were examined from each patient, i.e. a total of 6800 neutrophils. Neutrophil lobe numbers were enumerated between 1 and 7. Neutrophil hypersegmentation was defined as >5% of the neutrophils with 5 lobes or the presence of at least one neutrophil with six or more lobes. Of 34 cases, 24 (70.6%) were determined with hypersegmentation before the treatment. Peripheral smear tests were repeated for the patients with the improved clinical and laboratory findings of iron deficiency anemia after the treatment. Hypersegmentation was also detected in 21 (61.7%) cases after the treatment. This decreased hypersegmentation rate was not statistically significant. However, a statistically decreased significance was detected upon the comporison of the mean neutrophil numbers with 5 lobes. In the 16 (66.7%) of 24 cases detected with hypersegmentation before the treatment, neutrophil hypersegmentation were also keeping on after the treatment. Of 10 cases not having pre- treatment hypersegmentation, 5 (50%) were observed to develop hypersegmentation after the treatment. Conseguently hypersegmentation is a common finding seen in iron deficiency anemia. Still studies revealing definitely the cause of the challenge are not present. In some of the cases with IDA, hypersegmentation keeps on after iron treatment, in some others it ameliorates, and even in some parts, previously unexisting hypersegmentation appears. Based on this fact, it seems unlikely that red cell folic acid level of which we think to be 53incomplete can not be improved in iron deficiency anemia patients giving only iron treatment. It may be thought to be some deficits in intra neutrophil other mechanisms as well as folic acid metabolism in these cases. Future studies should be designed in detail in terms of how iron deficiency anemia affects folic acid metabolism and neutrophil DNA synthesis. Key words: Iron deficiency anemia, neutrophil hipersegmentation, DNA synthesis, child. 54