Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ile pratisyen hekimlerin ateşli havale hakkındaki görüş ve uygulamaları

Abstract

7. ÖZET Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ile pratisyen hekimlerin ateşli havale hakkındaki görüş ve uygulamaları Ateşli havale çocukluk çağının en sık görülen, yaşa bağımlı, iyi huylu ve ateşle ortaya çıkan bir havale türüdür. Ateşli havalesi olan bir çocuk değişik hekimlik dallarına mensup hekimler tarafindan görülebilir. Bu durum ise hastayı değerlendirmede farklılıklara yol açabilir. Bu farklılıklar ise teşhis, tedavi ve takip açısından hastanın lehinde veya aleyhinde önemli sonuçlar verebilir. Biz çalışmamızda ülkemizde ateşli havaleli hastalarla en çok karşılaşan hekimler olarak çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ile pratisyen hekimlerin, ateşli havale hakkındaki görüşlerini değerlendirerek, bu farklılıkların neler olduğunu tespit etmeye ve sonuçlarının hasta açısından önemini açıklamaya çalıştık. Araştırmamızda çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ile pratisyen hekimlere yönelik iki ayrı anket hazırlandı. Yüz çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı ile 100 pratisyen hekim çalışmaya dahil edildi. Cevapların kendi içinde ve gruplara göre karşılaşünlmasmda Pearson ki-kare, Yates düzeltmeli ki-kare ve Fisher'in kesin ki-kare testleri kullanıldı ve PO.05 olması anlamlı kabul edildi. Günümüzde ateşli havale için üst yaş sınırının olmadığı kabul edilmesine rağmen uzmanların çoğunluğu ateşli havalede üst yaş sınırının 6 yaş, pratisyenlerin çoğunluğu ise 5 yaş olarak kabul ediyordu. Uzmanların %60'ının kan biyokimyası, EEG, görüntüleme çalışması gibi tetkikler istediği, pratisyen hekimlerin çoğunluğunun hastayı sevk ettiği tespit edildi. Anket çalışmamıza katılan uzmanların sadece %13'ü, ateş ve havalesi olan çocuklarda günümüzde kabul edilen LP gerekçelerinin hepsini bildirmiştir. Pratisyenlerin %41.1'i ise ateşli havalede BOS mcelemesinin gerekli olduğunu belirtti. Her iki hekim grubunun ateşli havalede tekrarı önleme konusundaki tutumları arasında önemli bir fark yoktu. Çalışma süresine göre uzmanların verdikleri cevaplar karşılaştırıldığında çalışma süresi 10 yıldan az olan hekimlerin günümüzde kabul edilen LP gerekçelerinin hepsini kabul etine ve ateşli havalede tetkike gerek duymadıklarını yazma oranları daha yüksekti. Pratisyen hekimlerde ise çalışma süresi 10 yıldan fazla olanların, ateşli havalede LP'a ve koruyucu tedaviye gerek olmadığını yazma oranlan daha yüksekti. Çalışma süresi 10 yıldan az olan pratisyen hekimler ise hastayı çoğunlukla sevk ediyorlardı. 62Sonuç olarak çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ile pratisyen hekimlerin ateşli havale ile ilgili bilgileri ve uygulamalarının büyük ölçüde günümüz bilgilerine uyduğu söylenebilir. Fakat uzmanların bildirdikleri LP gerekçelerinin eksik olması, MSS enfeksiyonlarının tespit edilme ihtimalini azaltacak, bu ise hastaya zarar verebilecektir. AH'de tetkike gerek olmamasına rağmen, tespit edilen tetkik isteme oranının yüksekliği çeşitli sakıncalara ve gereksiz yere ülkemiz için önemli maddi külfete yol açabilir. Bu sebeple ateşli havalede özellikle LP, tetkik ve üst yaş sınırı konusunda olmak üzere, araştırmamıza katılan uzman ve pratisyen hekimlerin bilgi eksikliği olduğu söylenebilir. Bu konularda gerek mezuniyet sonrasında, gerekse tıp fakültelerinde eğitime ağırlık verilmesinin yararlı olacağı sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Ateşli havale, uzman, pratisyen, çocuk. 63

8. SUMMARY The management and knowledge of pediatrists and general practitioners about febrile seizures. Febrile seizures are the most common, benign, age related seizure of childhood, appearing along with fever. The child with febrile seizures can be followed-up by different physcians. This condition may bring about some differences in the assessment of the patients. These differences may also result in significant outcomes either for or against the patient with regard to diagnosis, treatment and follow-up. In our study, we tried to determine what these differences are and the significance of the differences in terms of the patients, by evaluating the approaches of the pediatrists and general practitioners on febrile seizures as they are the doctors most commonly encountering the patients with febrile seizures in our country. In our study, two different questionnaires were prepared for pediatrists and general practitioners. A hundred pediatrists and 100 general practitioners were included into the study. While comparing the answers with one another and according to the groups, Pearson Chi-Square, Yates corrected Chi-Square and Fisher's exact tests were used, and results of PO.05 were accepted significantly. Even though the maximum age level is accepted to unexist for febrile seizures today, the maximum age level for febrile seizures was 6 in most pediatrists' opinion and 5 in most general practitioners' opinion. It was determined that 60% of the specialists are demanding some tests such as biochemistry, EEG and neuroimaging, while most of the general practitioners are referring to the most developed medical centers. Only 13% specialist participating in our questionnaires expressed the whole LP criteria accepted today in the children with fever and seizures. 41.1% of the general practitioners had expressed that LP was necessary for febrile seizures. There were no significant differences between the attitude of the two groups about prevention of recurrences in febrile seizures. When compared the specialists' answers with each other according to their occupational experience periods, specialists having experiences of less than 10 years have higher rates of admitting today's accepted the whole LP criteria and expressed no requirement for febrile seizures evaluation with laboratuary tests. Among general practitioners having occupational experiences of than more 10 years, the rates of expressing that requirement LP and preventive treatment for febrile seizures is unnecessary were significantly higher. 64Yet, the general practitioners having occupational experiences of less than 10 years, were mostly referring their patients to other more developed medical centers. Consequently, the pediatrists and general practitioners' knowledge on febrile seizures and their administrations is in greatly accordance with today's managements. Neverthless, the incomplete LP criteria the specialists expressed can decrease the probability of detecting CNS infections, and this may be harmful for the patient. Although the tests for febrile seizures are unnecessary, determined high rates of demanding laboratory tests can cause several drawbacks and a great deal of cost-effectiveness for our country. For this reason, it can be said that the pediatrists and the general practitioners included into our study have lack of knowledge in evaluating febrile seizures, especially about LP, laboratory tests and maximum age level. It has been concluded that either in postgraduate education or in medical schools, giving priority to education on this subject may be useful. Key words: Febrile seizures, pediatrist, general practitioner, child. 65