Diyet yağlarının beyinde lipid peroksidasyonu, AOA, NO ve lipidler üzerine olan etkilerinin araştırılması

Abstract

6. ÖZET Çalışmamızda toplum tarafından en çok tüketilen yağlar olan ayçiçek yağı, zeytin yağı, margarin, soya yağı ve tereyağının beyinde kolesterol, trigiiserid (TG), fosfolipid, lipid pe-oksidasyonu, antioksidan aktivite (AOA) ve nitrik oksit (NO) düzeyleri üzerine olan etkilerini araştırmayı amaçladık. Bunun için, 72 adet dişi rat alındı ve her birinde 12 adet olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Kontrol grubu standart laboratuar yemi ile, diğer gruplar % 15 oranında yukarıda belirtilen yağları içeren yem ile 8 hafta süre ile beslendi. Bu süre sonunda fareler dekapite edilerek beyin örnekleri alındı. Beyin dokusu homojenize edilerek kolesterol, TG, fosfolipid, malondialdehid (MDA), AOA ve NO düzeyleri ölçüldü ve aşağıdaki bulgular elde edildi: 1- Grupların beyin MDA ve NO değerleri arasında istatistik! açıdan önemli bir fark bulunamadı. 2- Gruplara ait en yüksek AOA değeri zeytinyağı grubunda en düşük değer soya yağı grubunda bulundu. Bu parametreye göre yağlar büyükten küçüğe doğru zeytin yağı > tereyağı > kontrol > margarin > ayçiçek yağı > soya yağı şeklinde sıralanmaktadır. Gruplara ait AOA değerleri karşılaştırıldığında zeytin yağı grubunun değerleri kontrol (p<0.05), margarin (p<0.001), ayçiçek yağı (p<0.00i) ve soya yağı (p<0.001) grubunun değerlerinden, tereyağı grubunun değeri ayçiçek yağı (p<0.01) ve soya yağı (p<0.001) grabunun değerlerinden ve kontrol grubunun değerleri ayçiçek yağı (p<0.05) ve soya yağı (p<0.01) grubunun değerlerinden önemli derecede yüksek bulundu. 3- Grupların beyin kolesterol değerleri büyükten küçüğe doğru zeytin yağı > ayçiçek yağı > soya yağı > margarin > tereyağı > kontrol şeklinde sıralanmaktadır. Bu gruplardan, zeytin yağı grubunun değerleri diğer gruplardan (p< 0.001), ayçiçek yağı grubunun değerleri soya yağı, margarin, tere yağı ve kontrol (soya yağı-p<0.05, diğerieri-p<0.001) grubunun değerlerinden ve soya yağı grabunun değerleri margarin (p<0.005), tereyağı (p<0.005) ve kontrol grabunun değerlerinden (p<0.001) önemli derecede yüksek bulundu. 4- Grupların beyin TG değerleri büyükten küçüğe doğru zeytin yağı > soya yağı > ayçiçek yağı > tereyağı > kontrol > margarin şeklinde sıralanmaktadır. Grupların TG değerleri karşılaştırıldığında, zeytin yağı grabunun değerleri kontrol, margarin, ayçiçek yağı ve tereyağı gruplarının değerlerinden (p<0.001), soya yağı grabunun değerleri kontrol ve margarin gruplarının değerlerinden (p<0.001) ve ayçiçek yağı grabunun değerleri margarin grubundan (p<0.05) önemli derecede yüksek bulundu. 625- Grupların beyin fosfolipid değerleri büyükten küçüğe doğru zeytin yağı > soya yağı > kontrol > margarin > ayçiçek yağı > tereyağı şeklinde sıralanmaktadır. Bu grupların fosfolipid değerleri karşılaştırıldığında zeytin yağı ve soya yağı gruplarının değerleri kontrol, margarin, ayçiçek yağı ve tereyağı gruplarının değerlerinden önemli derecede yüksek bulunurken ilk iki grubun fosfolipid değerleri arasındaki fark önemli değildir. Gruplarımıza ait beyin lipid düzeyindeki değişiklikleri ve bu değişikliklerin organizma açısından etkilerini izah edemedik. Dolayısı ile, bu önemli bulgunun daha ileri araştırmalarla değerlendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Sonuç olarak, yağlar antioksidan özellikleri açısından değerlendirildiğinde sağlık açısından en faydalı yağın zeytinyağı olduğu ve bunu sırası ile tereyağı, margarin, ayçiçek yağı ve soya yağının takip ettiği söylenebilir. 63

7. SUMMARY INVESTIGATION OF EFFECT OF DIET OILS ON LIPID PEROXIDATION, AOA, NO and LIPIDS LEVELS IN THE BRAIN In this study, we investigated the effects of most commonly consumed oils namely sunflower oil, olive oil, margarine, soybean oil and butter on cholesterol, triglyceride (TG), phospholipid, lipid peroxidation, antioxidant activity (AOA), and nitric oxide (NO) levels in the brain. For this purpose, totally 72 Sprague-Dawiey rats were divided into six groups each consisted of 12 rats. The control group was fed with standart laboratoary chow and the other groups were fed with a diet containin 15 % sunflower oil, olive oil, margarine, soybean oil and butter for a period of 8 weeks. At the end of that period, the rats were decapitated and brain samples were excised and homogenized. Cholesterol, TG, phospholipid, malondialdehyde (MDA), AOA, NO and total protein levels were measured. The results were as follows: 1- No significant differences were found between MDA and NO levels of the groups. 2- The highest AOA level was found in the olive oil group and the lowest level in the sunflower oil group. This parameter of the groups was arranged from the highest to the lowest level as olive oil> butter > control > margarine > sunflower oil > soybean oil. The AOA level of the olive oil group was significantly higher than that of the control (p<0.05), margarine (p<0.001), sunflower oil (p<0.001) and soybean oil (p<0.001) groups and AOA of the butter group was significantly higher than AOA of the sunflower oil (p<0.01) and the soybean oil (p<0.001) groups and AOA of the control group was significantly higher than AOA of the sunflower oil (p<0.05) and the soybean oil (p<0.01) groups. 3. Brain cholesterol levels of the groups were arranged from the highest to the lowest level as olive oil > sunflower oil > soybean oil > margarine > butter > control. Brain cholesterol level of the olive oil group was significantly higher than the same parameter of all of the other groups (p< 0.001). Brain cholesterol level of the sunflower oil group was significantly higher than that of the soybean oil, margarine, butter and control groups (p<0.05 for soybean oil and p<0.001 for the other groups) and cholesterol level of the soybean oil group was significantly higher than that cholesterol level of the margarine (p<0.005), the butter (p<0.005) and the control group (p<0.001). 4. Brain TG levels of the groups were arranged from the highest to the lowest level as olive oil > soybean oil > sunflower oil > butter > control > margarine. 64Brain TG level of the olive oil group was significantly higher than the same parameter of control, margarine, sunflower oil and butter groups (p<0.001). TG level of the soybean oil group was significantly higher than TG levels of the control and the margarine groups (p<0.001) and brain TG level of the sunflower oil group was significantly higher than that of the TG level of the margarine group (p<0.05). 5. Brain phospholipid levels of the groups were arranged from the highest to the lowest level as olive oil > soybean oil > control > margarine > sunflower oil > buttter. Brain phospholipid levels of the olive oil and the soybean oil groups were significantly higher than phospholipid levels of control, margarine, sunflower oil and butter groups while the difference between phospholipid levels of the olive oil and soybean oil groups was not significance. We could not interpret brain lipid findings of the groups and the effects of these findings on organism. Therefore, we beleive that, this significant finding must be evaluated in more detailed investigations. As a result, it can be argued that olive oil is the best oil for health in respect to total antioxidant activity. Olive oil is followed by butter, margarine, sunflower oil and soybean oil respectively. 65