Valproat kullanan epilepsili çocuklarda plazma insülin, leptin, nöropeptid Y, ghrelin, adiponektin düzeyleri ve karotid arter intima media kalınlığı

Abstract

ÖZETTokgöz H. Valproat ile tedavi edilen epilepsili çocuklarda plazma insülin, leptin, nöropeptid Y, ghrelin ve adiponektin düzeyleri ve karotid arter intima media kalınlığı.Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya-2008Giriş ve Amaç: Ağırlık artışı valproat tedavisinin en sık görülen yan etkilerinden birisidir. Valproat ilişkili ağırlık artışının potansiyel mekanizmaları yeterince açık değildir. Kan glukozunun düşmesi, yağ asitlerinin beta oksidasyonundaki bozukluk, insülin ve leptin düzeylerindeki artış muhtemel mekanizmalardan bazılarıdır. Ağırlık artışı ve obezitenin ateroskleroz ve dislipidemi gibi birçok morbidite için risk teşkil ettiği bilinmektedir. Son yıllarda karotid arter intima media kalınlığı (K-İMK) arter duvarındaki erken dönem bozulmaları gösteren non-invazif bir ateroskleroz belirleyicisi olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, valproat ilişkili ağırlık artışında beslenme fizyolojisinde rol aldığı bilinen insülin, leptin, nöropeptid Y (NPY), ghrelin ve adiponektinin rolünü araştırmak ve dislipidemi ve erken ateroskleroz gelişimi ile ilişkisini göstermektir.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya epilepsi tanısı konularak VPA başlanan 20 prepubertal idiyopatik epilepsili çocuk dahil edildi. Olguların tedavi öncesinde, tedavinin 6. ve 12. ayında vücut kitle indeksi (VKİ), açlık insülin/glukoz oranı (AİGO) hesaplandı; plazma insülin, leptin, NPY, ghrelin, adiponektin, lipid profili ve K-İMK ölçüldü.Sonuç ve Yorum: Olguların tedavi öncesine göre 6. ay ve 12. ay sonunda ortalama VKİ, plazma insülin, leptin ve NPY düzeylerinde anlamlı artış gözlendi. Plazma ghrelin, adiponektin düzeyleri, lipid profili ve K-İMK'da anlamlı bir değişiklik gözlenmedi. Bu sonuçlar, valproat tedavisi sırasındaki ağırlık artışının plazma insülin, leptin ve NPY düzeyindeki artış ile ilişkili olduğunu göstermektedir.Anahtar kelimeler: VPA, kilo alımı, insülin, leptin, NPY, ghrelin, adiponektin, K-İMK.

SUMMARYTokgoz H. Evaluation of plasma insülin, leptin, neuropeptide Y, ghrelin and adiponectin levels and common carotid artery intima media thickness in epileptic children treated with valproate.Selcuk University Meram Medical Faculty Department of Pediatrics,Konya-2008İntraduction and Aim: Weight gain is a common side effect of valproate treatment. Potential mechanisms of valproate-associated weight gain are not yet clear. Decreased blood glucose level, impairment of beta oxidation of fatty acids, and increased insülin and leptin levels are some of the possible mechanisms. Abnormal weight gain and obesity is associated with an increased risk of many comorbidities like dislipidemia and atherosclerosis. Common carotid artery intima media thickness (CCA-IMT) gives a comprehensive picture of early arterial wall alterations and currently considered as a non-invasive marker of premature atherosclerosis. The aim of the present study was to evaluate the role of molecules important for eating behavior like insülin, leptin, neuropeptide Y (NPY), ghrelin (GHR) and adiponectin in valproate-related weight gain, and to demonstrate the relationship between the development of dislipidemia and early atherosclerosis.Materials and Methods: 20 prepubertal idiopathic epileptic children treated with valproate enrolled to the study. Body mass index (BMI) and fasting insülin glucose ratio (FIGR) were calculated; plasma insülin, leptin, NPY, ghrelin, adiponectin, lipid profile and CCA-IMT were measured for all subjects before the treatment and after a follow-up period of 6 and 12 months.Results and conclusions: At the end of the 6 and 12 months, the mean BMI values, the mean plasma insülin, FIGR, leptin, NPY levels increased compared with before the treatment. Plasma ghrelin, adiponectin levels, lipid profile and CCA-IMT did not significant alteration. These results suggest that weight gain during valproate treatment is related to increase in insülin, leptin and NPY levels.Key words: valproate, weight gain, insülin, leptin, neuropeptide Y, ghrelin, adiponectin, IMT