Tip 2 diyabetli hastalarda profesyonel egzersizin oksidatif stres ve yaşam kalitesi üzerine etkisini inceleyen klinik çalışma

Abstract

Amaç: Tip 2 DM'lu hastalarda düzenli egzersizin metabolik kontrol, oksidatif stres markırı olan MDA ve yaşam kalitesi üzerine olan etkisini araştırmayı planladık.Gereç ve Yöntem: SÜMTF Genel Dahiliye Polikliniği, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Polikliniği ve Türk Diyabet Cemiyeti Konya Şubesi Polikliniklerinde takip edilen, en az 6 aydır Tip 2 DM tanısı almış olup diyabete ait herhangi bir mikrovasküler/makrovasküler komplikasyonu olmayan, oral anti-diabetik ajan kullanan, HbA1c % 9'un altında olan 64 hastanın 31'ine ADA önerileri esas alınarak ardışık olmayan 3 günde, haftada 150 dakika, 3 ay boyunca gözetmen eşliğinde aerobik egzersiz (tempolu yürüyüş) yaptırıldı. Her iki gruba da diyet verildi. Çalışma başında ve sonunda hastaların SKB, DKB, VKİ, bel/kalça oranı ölçümleri yapıldı, HbA1c, insülin, lipid paneli ve MDA analizi için venöz kan örnekleri alındı ve SF-36 anket formu uygulandı. 3aylık süre sonunda tüm parametreler grup içi ve gruplar arası karşılaştırıldı.Bulgular: Egzersiz grubunda SKB (p=0.03), DKB (p=0.04), bel çevresi (p=0.01) ölçümünde, VKİ (p=0.02) ve MDA (p=0.05) düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı azalmalar oldu. Yine egzersiz grubunda SF-36 anket formunun mental sağlık alt skorunda (p=0.06) istatistiksel olarak anlamlı olma eğiliminde artış olmakla birlikte FKS ve MKS dahil diğer alt skorlarda da artış gözlendi. Kontrol grubunda ise genel sağlık (p=0.006) ve vitalite (p=0.05) alt skorunda istatistiksel olarak anlamlı azalma oldu. Egzersiz ve kontrol grubundaki hastalar, çalışma sonunda başlangıç değerlerine göre değişim açısından student's t testi ile karşılaştırıldı. Genel sağlık (p=0.02), mental sağlık (p=0.03) ve vitalite (p=0.05) alt skorlarında egzersiz grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı artış gözlendi.Sonuç: Tip 2 diyabetik hastalara yönelik 3 aylık aerobik egzersiz programı oksidatif stres belirteci olan MDA düzeyini azaltmakta etkili olmuştur. Egzersiz grubunda 3 aylık aerobik egzersiz sonrasında metabolik parametrelerde anlamlı değişiklik olmamasına rağmen, yaşam kalitesinde kontrol grubuyla karşılaştırıldığında genel sağlık, mental sağlık ve vitalite alt skorlarında egzersiz grubu lehine artışlar tespit edilmiştir. Metabolik parametrelerde iyileşmeler gözleyebilmek için daha fazla sayıda hasta ile daha uzun süreli ve kombine (aerobik ve direnç) egzersiz programları ile yapılacak olan çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar kelimeler: Tip 2 DM, egzersiz, MDA, yaşam kalitesi

Objective: We planned to research the effect of the regular exercise of Type 2 DM patients on metabolic control, MDA as the oxidative stress marker and on the quality of life.Materials and Methods: The study has been carried out at the Selçuk University Medical Faculty, General Internal Medicine Polyclinic, Endocrinology and Metabolism Diseases Polyclinic and Turkish Diabetic Society Konya Branch Polyclinics with 64 patients diagnosed with Type 2 DM for at least 6 months, without any microvascular/macrovascular complication for diabetes, using oral anti-diabetic agent with a HbA1c value of less than 9%. The 31 patients were asked to carry out aerobic exercise (brisk walking) under supervision based on the ADA recommendations, in 3 non-successive days for 150 minutes a week in 3 months. Both groups were given a diet . SKB, DKB, VKİ, waist/hip measurements were made in the beginning and in the end of the study. Venous blood samples were taken for HbA1c, insulin, lipid panel and MDA analysis and SF-36 questionnaire form was applied. All parameters within and between the groups were compared as a result of the 3-month-period.Results: In the exercise group, there have been statistically significant reductions in the VKİ (p=0.02) and MDA (p=0.05) levels in the measurement of SKB (p=0.03), DKB (p=0.04), waist circumference (p=0.01). Again there has been an increase in the tendency of statistical significance in the mental health sub score (p=0.06) of the SF-36 questionnaire form as well as increases in other sub scores including FKS and MKS. In the control group, there has been a statistically significant decrease in the general health (p=0.006) and vitality (p=0.05) sub scores. In the end of the study, there has been a statistical increase in favour of the exercise group compared with the control group in the sub scores of general health (p=0.02), mental health (p=0.03) and vitality (p=0.05) as compared with the initial values.Conclusion: 3-month aerobic exercise program for the type 2 diabetic patients has been effective in reducing the MDA level, which is the oxidative stress indicator. In the exercise group, there has not been any significant change in the metabolic parameters after the 3 months long aerobic exercise, however, there has been increases in favour of the general health, mental health and vitality sub scores of the quality of life when compared to the control group. In order to observe improvements in metabolic parameters, there is need for studies to be conducted with more patients for longer periods and including combined (aerobic and resistance) exercise programs.Key words: Type 2 DM, exercise, MDA, quality of life