Kırgızistan'daki kazı bölgeleri ve bu kazıların değerlendirilmesi

Abstract

Geçmiş dönemlerde değişik medeniyetlere ev sahipliği yapmış olanKırgızistan, arkeolojik eserler ve kalıntılar bakımından zengin bir ülkedir. Kırgızistancoğrafyası üzerinde yer alan tarihi eserler ilk dönemlerden günümüze kadar birçokbilim adamının dikkatini çekmiştir. Ülkede bulunan tarihi eserler gerek arkeologlargerekse bu alana ilgi duyan bilim adamları tarafından incelenmiş ve çeşitliçalışmalara konu edilmiştir.Çeşitli kaynaklarda Kırgızistan arkeolojisi hakkında bilgiler yer alıyorolmasına rağmen, 1917 yılı itibari ile ülkede sistemli ve bilimsel metotlara dayalıkazılar yapılmaya başlanmıştır.Kırgızistan'ın Sovyetler Birliğine dahil olması ile başlayan bu yeni süreçteKırgızistan'ın değişik bölgelerinde ki çeşitli medeniyetlerin araştırılmasına yönelikyapılan kazıları, bu amaçlar doğrultusunda oluşturulan Arkeoloji Heyetleri ve buheyetlere bağlı Arkeolojik Araştırma Grupları yürütmüştür.1938 yılı sonrasında hız kazanan kazı çalışmaları 1991 yılına kadar yoğunbir şekilde devam etmiştir. 1991 yılı itibari ile Kırgızistan'ın içine düştüğü olumsuzsiyasi ve ekonomik durumdan ülkede yürütülen arkeolojik araştırmalar ve kazılardaetkilenmiştir.1991 yılı sonrasında adeta duraklama noktasına gelen arkeolojik kazıçalışmaları 1995 yılı itibari ile Kırgızistan'ın hem siyasi hem de ekonomik açıdankendisini toparlaması ile tekrardan canlanmıştır. Günümüzde devam eden arkeolojik kazılar daha çok uluslar arasıkuruluşların veya arkeolojiye ilgi duyan şahısların ve firmaların sağladıkları özeldestekler ile yürütülmektedir.Geçmiş dönemlerde Arkeoloji Heyetleri veya bunlara bağlı ArkeolojikAraştırma Grupları tarafından yürütülen kazılar hakkında birçok eser yayınlanmıştır.Yayınlanan bu eserler daha çok kazı yapan heyetlerin tutmuş oldukları kazıraporlarını içermektedir. Yapılan kazılar hakkında yayınlanan her yeni eserin ortayakoyduğu bilgiler tarihi bilgiler günümüzde sürdürülen arkeolojik çalışmalara vekazılara yol gösterir niteliktedir. Kırgızistan arkeolojisine yönelik yapılan her yeniaraştırma bir sonraki çalışmanın ve araştırmanın başlangıçını oluşturmaktadır.

Kyrgyzstan, which has been a cradle of different civilizations in differentperiods, is a rich country in terms of archeological findings and remnants. Historicalfindings, found on Kyrgyzstan lands, have attracted attention of many scholars fromearly periods up to present. Historical findings, situated in this country have beingstudied and were subject to different research by both archeologists and by otherscholars who were interested in this field.Although there were some information about the archeology of Kyrgyzstan,diggings based on systematic and scientific methods were made in this country after1917.In this new process, which started after Kyrgyzstan joined to the SovietUnion, diggings studying different civilizations in various regions of Kyrgyzstanwere supervised by Archeological Delegations and Archeological Study Groups,bound to these delegations.Diggings started to be made more frequently after 1938 and continuedintensively until 1991. Negative political and economic situation, within whichKyrgyzstan was, affected archeological research and studies made in this country.Archeological diggings were almost in a situation of stagnation after 1991and revived after 1995 with both political and economic improvement of Kyrgyzstan.Archeological diggings, which continue at present, are held mostly byinternational institutions, or by special efforts and support of individuals andcompanies that are interested in archeology.In past, many sources were published about the diggings which wererealized by Archeological Delegations and Archeological Study Groups which werebund to these delegations. These published works mostly contain the rapportswritten by the delegations which made the diggings. Information contained in everynew work about the diggings, are in guiding position to archeological research anddiggings. Every new research made on the archeology of Kyrgyzstan forms a startingpoint study and research.