Kimlik ve öteki: Demokratikleşme sürecinde Kırgızistan'da ulusal kimlik yaklaşımları

Abstract

İnsan zihni monolog düzeyinde değil, diyalog düzeyinde şekillenmekte ve bu sürecin en önemli öğesi de karşılıklı iletişim olmaktadır. Çünkü birey, kimliğini ancak başkalarının kendi tavır ve davranışlarına verdiği tepkiyi deneyimleyebildiği sürece oluşturmaktadır. Bu anlamıyla kimlik; bir öz farkındalık biçimi olduğu gibi başkalarının da, yani ötekinin de farkında olma biçimidir. O halde, hem bireysel, hem de kollektif anlamda 'öteki' ile diyaloğa girmeden kimlik oluşturmak imkansız görünmektedir. Kolektif bir aidiyet olarak ulusal kimlik de, sürekli olarak ulusun dışında olanlara dikkat çekmekte ve her ulus, dışındakileri kendi 'biz' kavramını pekiştirecek bir 'öteki'ye dönüştürmektedir. Ve toplumsal bir grubun diğer toplumsal gruplar hakkında geliştirdiği ortak önyargılara dayanarak kurulan bu 'öteki', genellikle olumsuzluk yüklü olmaktadır. Diğer taraftan, 'öteki' çatışmaya neden olduğu kadar, yaratıcılığın mekanizmalarını oluşturan işbirliğine de kaynaklık etmektedir. Bu, 'öteki'nin olmadığı bir toplumu düşünmeyi, böylesi bir toplum arayışı içinde olmayı zor ve anlamsız kılmaktadır. Ötekinin olmadığı bir toplumda kimlikten, toplumsal gruplardan söz etmek de olanaksızdır. O halde gerekli olan arayış, toplum içinde dışlayıcı olmayan 'öteki' anlayışlarının nasıl kurulacağıdır. Eş deyişle, 'biz' ve 'onlar' üzerinden ilerleyen bireysel ve kolektif aidiyetlerin, diyaloğa açık bir süreç içinde inşa edilip edilmediğidir. Tüm bu iç içe geçmişliğin yanında, sorunu içinden çıkılmaz kılan bir diğer nokta da, 'öteki' ile kurulan ilişkinin her zaman farkında olarak işleyen bir süreç olmaması, sosyal ve sosyal-psikolojik edinimler içindeoluşum göstermesidir. Yani, pek çok önyargı gibi 'öteki'ne ilişkin tutumlar da bilinçaltına içsel bir özellik taşımaktadır. Bu karmaşık kimlik yapılanmasını göz önündebulundurarak ele alınan bu çalışmada, Kırgızistan'ın çoğulcu toplumsal vizyonunundevamını sağlamak üzere; farklı kimlikler arası diyalojik bir iletişimin kurulabilmesi,'öteki'ne karşı eleştirel sorumluluğa dayalı bir söylem etiğinin geliştirilebilmesi vebu duyarlılığın sivil alana yayılma imkanları tartışılmaktadır. Böylece tam bir, çoğulkültürlü yaşam alanı bulunan Kırgızistan'da, kültürlerarası iletişimin kanallarınıaçarak, kalitesini arttırmak üzere sağlıklı öneriler geliştirmeye çalışılmaktadır.

Human mind is being formed on a dialogue level, not on a monologue and themost important factor of this process is a mutual communication. Because individualis forming its identity only when he/she is able to experience other peoples responseto his/her attitudes and behaviors. In this sense, identity is a form of self-awareness,as well as a form of being aware of others, i.e. of `other`. In this way, it seems to beimpossible to form an identity without entering into a dialogue with the `other` bothin individual and collective sense. National identity, which is a collective belonging,is attracting attention to the ones who are outside of a nation and every nation iscontinuously transforming the ones that do not belong to them to the `other` whowill strengthen their own `our` concept. And this `other` who was formed based oncommon prejudices that are developed by one social group about other social groupsis always negative.On the other side, the `other` is being a reason of conflict as well as a sourceof a cooperation that forms the mechanisms of creativity. This makes it difficult andunimportant `to think a society without an `other` and to search a society wherethere is no `other`. It is also impossible to talk about an identity and social groups ina society where there is no `other`. In this situation a necessary search should be fora formation of perceptions of `other` which are not exclusive and confrontational. Inother words it is whether the individual and collective belongings which goes on`we` and `they` are formed in a process which is open to the dialogue. Besides thisentire telescopic situation, another point, which makes the problem more difficult, is that the relation with the `other` is not a process which works being always aware isbeing created in social and socio-psychological attainments. In other words, mostperceptions about the `other` such as, prejudice also process an internal peculiarityto the unconsciousness. This complexity in this research about identity formation isbeing conducted in order to provide the attendance of a multi-ethnic/cultural visionof Kyrgyzstan; to form a dialogic communication between different identities; todevelop expression ethics based on a critical responsibility against the `other` and todiscuss the possibilities of carrying this sensibility to a civil environment. In thatway, in Kyrgyzstan where there is a multicultural life environment, by opening thechannels of intercultural communication and to make efforts to developrecommendations in order to improve its quality.