Кыргызстандын эгемендүүлүгүнөн кийинки улуттук газеталардын структуралык анализи

Abstract

Günümüzde basın, bir ülkenin vitrini niteliğindedir. Basının bu özelliği ona verilen önemin artmasında etkili olmuştur. Basın yayın organları bütün dünyada benzer nitelikte sorunlarla karşı karşıyadır. Sovyetler Birliği'nden ayrılan ve egemenliğine kavuşan Kırgızistan'da da gazetelerin tarihten günümüze kadar gelişmesi ve bugünlere kadar çeşitli yollardan geçtiği yadsınamaz bir gerçektir. Sovyetler Birliği döneminde devletin tekelinde bir propaganda aracı olan gazete ve dergiler Kırgızistan'ın bağımsızlığını kazanmasının ardından özel sektör de basın yayın alanında yer almasına olanak sağlamıştır. Bağımsızlıkla birlikte kişiler ve kuruluşlarda gazete çıkarmaya başlamıştır. Bu süreç gazetelerin tiraj, satış, reklam, teknik altyapı, yetişmiş eleman, dağıtım ve benzeri birçok problemle karşı karşıya kalmasına neden olmuştur. Bu tür sorunlarla karşı karşıya kalan gazeteler doyurucu bir içerik oluşturamazken, haber kaynaklarının da belirli kurumlar üzerinde yoğunlaşmasına neden olmuştur.Kırgız Basının, teknik altyapı, ekonomik sorunlar, yetişmiş eleman ve dağıtım gibi sorunlara kısa süre içerisinde çözüm getirmesi gerekmektedir. Bu sorunların çözümü gazetelerin içerik sorununu çözmesine ve bütün ülkeye seslenir bir nitelik kazanmasında önemli rol oynayacaktır. Bu çalışma 3 Bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde gazetelerin genel işlevleri üzerinde durulurken, 2. Bölümde ise Sovyetler döneminde kurulan ve bu dönemde gelişen Kırgız basın tarihi üzerinde durulmuştur. 3 bölümde ise ülkede çıkarılmakta olan 17 gazete yetkilisi ile yapılan görüşmelerle ve örnek gazete nüshalarının incelenmesiyle elde edilen veriler araştırmanın amacına uygun olarak değerlendirilmiştir.

Nowadays print media is a national identity. This is a reason for which print media has very important value. All over the world print press encounters with the same challenges. There is no denying that newspapers in Kyrgyzstan have been developed and passed long way from ancient to our times. The newspapers and magazines that in the days of the Soviet Union were a tool of state monopoly propaganda have got an opportunity to have place in a private media after Kyrgyzstan became independent. Along with independence both people and organizations started to issue newspapers. This process caused such problems as circulation, sale, advertisement, distribution of newspapers as well as lack of professionals and equipment. The Kyrgyz media has to find solution of above-mentioned problems within a short time. The problem of newspapers content also will be solved due to this and at the same time newspapers will receive a feedback in entire country. This paper consists of three parts. If the first part describes principal functions of newspapers, so the second part is devoted to history of Kyrgyz media, appeared and developed during the Soviet period. And the third part is about data received in the course of meetings by authorized persons of seventeen newspapers issued in the country as well as about how circulations of preceding newspapers were estimated according to the research objective.