Stalin tarafından Kırgızistan'a sürülen Türk topluluklarının yerleşim problemleri

Abstract

Sürgünler söz konusu olduğunda halkların kaderi hiç değişmiyor. Tarihi belgeler,Avrupa'dan Orta Asya'ya kadar birçok ülkenin halklarının aşağı yukarı aynı kaderi paylaştıklarınıortaya çıkarıyor.Kafkasya, jeopolitik konumu, maden yatakları ve verimli arazileri ile tarih boyunca çeşitlihalkların, devletlerin ilgisini çekmiş ve saldırısına hedef olmuştur. Nitekim Sovyetlerin deKafkasya'yı işgali, başta siyasi sebepler olmak üzere yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden dolayıgerçekleşmiştir.Tezin birinci bölümünde Stalin tarafından sürülen halkların tarihi ve sürgünü, SSCBdöneminde Kafkasya'nın durumu ve Ahıska bölgesi, Ahıska Türklerinin sürgünü ve sonrasındagerçekleşen olayları, Ahıska Türklerinin sürgünü ile ilgili gizli belgeleri, ayrıca Karaçay-BalkarTürklerinin Kafkasya'da yaşadıkları coğrafya, tarihine ve sürgünlerini kısaca değinilmiştir.Tezin ikinci bölümünde sürülen hakların yaşadıkları bölgeler, nüfus dağılımı ve yerleşimproblemleri ve Kırgızistan'da hangi bölgelere kaç kişi yerleştirildiğini ve Kırgızistan'daki nüfusdağılımını, arşiv belgeleriyle sürgünün problemleri alındı.Üçüncü bölümde ise günümüzde Kırgızistan'da yaşayan Ahıska ve Karaçay-BalkarTürklerinin Dernek Başkanları ile görüşerek, bu halkların Kırgızistan'daki son durumunu, neleryaptıklarını, nüfus ve yerleşme alanlarını, sürgün bölgesine dönmek için verdikleri mücadeleyi elealdım. Bunun dışında tezimizin ekler kısmında Ahıska sürgünü ile ilgili belgeler ve Kırgızistan Devlet Arşivlerinde sürgün dönemine ait arşiv belgelerine yer verildi. Ayrıca Dernek Başkanları vesürgünü yaşayan insanlarla görüşerek sürgünün hikayesi derlenmeye çalışıldı.Sonuç olarak sürgünün sebebini ve sonuçlarını, sürülen halkların yaşadıkları sıkıntıları,vatandan ayrılmanın verdiği özlem anlatılmaya çalışıldı.

The fate of people doesn't change anyhow, when we talkabout banishment The historical informations attest that many of nationsand societies from Europe to Central Asia had been meeting withbanishment.The Caucasian area had always attracted many states with itsgeopolitical condition and was the place of endless wars and captures.The Soviet Union has captured the Caucasian territories, first of all withpolitical and then with written above intentions .The history of Stalin banishment of Caucasian people, the conditionsin Caucausian and in the Meshed areas in the period of USSR, banishmentof Meshed Turkic people and consecuent events, secre't materials andinformations about banishment of Meshed Turkic people, particularly thegeografical location and the history Karachaev Balkar Tukic peoplebanishment are mentioned in the first chapter of the work.The colony of settlements and the areas of banished Turkic people,their spread and the problems of settlement, the number of people andthe places of their settlement in Kyrgyzstan, their dispersal in Kyrgyzstan andthe problems of banishment with repository data are mentioned in thesecon chapter of the thesis. In the third part we have faced with the heads of Meshed andKarachaev Balkar Turkic community and got information about lastcurrencies of these communities, their dispersal, the spheres they work in,the centers of population's concentration, their attempts to go back totheir mother country. Besides that, the archival documents about MeshedTurkic people banishment, different informations from Kyrgyz NationalArchive are given in the appendix of the work. Have been meeting withthe heads of communities and captured the histories about banishmentfrom the people who had practiced it in their lives.The reasons and results of banishments, experienced problemsob banished people, sorrows about motherland are mentioned in theconclusion of the work.