КУРМАНЖАН ДАТКАНЫН ОБРАЗЫНЫН КЫРГЫЗ РОМАНДАРЫНДА ЧАГЫЛДЫРЫЛЫШЫ

Abstract

Tarihimizde `Alay Kraliçesi` olarak belli olan Kurmancan Datka'nın hayatı ve siyasî faaliyetleri herkesin ilgisini çekmektedir. Günümüze kadar Kurmancan Datka'nın siyasî faaliyetlerini ve hayatını araştıran makale ve ilmî eserler yayımlanmıştır. Bununla birlikte Kurmancan Datka'nın hayatı ve siyasî faaliyatlerini anlatan edebî eserler de yazılmıştır. Kırgız edebiyatının tarihinde ilk olarak Kırgız halk yazarı T.Kasımbekov `Kelkel` romanında Kurmancan Datka'nın kişiliğini yansıtmaya çalışmıştır. 1994 yılında Kırgız şairi S.Cusuyev `Kurmancan Datka` romanını yayımlamıştır. Bu iki romanda büyük tarihî insan Kurmancan Datka'nın hayatı ve siyasî faaliyetleri anlatılıyor. Yazarlar aynı zamanda Kurmancan Datka'nın özel hayatını geniş alanda anlatmaya çalışmışlardır.T.Kasımbekov Kurmancan Datka'nın siyasî hayatını anlatıyorsa S.C usuyev ise Kurmancan'ın siysî faaliyetleriyle birlikte onun ruhî dünyasındaki değişmeleri, felsefî ve manevî düşüncelerini, kadınlara ait özellikleri geniş ölçüde anlatmaya çalışmıştır. Romanda Kurmancan Datka'nı akıılılığı: belâgatlığı: adilliği açık gösterilerek Kurmancan'ın ümüt hayallerin, sevgisin, halkı geleceği için yapan geniş tasvir ederek, onun kişiliğini üstün derecede yansıtmıştırÇalışmada edebiyatçılar K.Artıkbayev, K.Asanaliyev, A.Akmataliyev, A.Erkebayev, O.İbraimov, O.Sooronov, E.Tursunov gibi edebiyatçıların çalışmalarına dayanarak Bu iki romandaki Kurmanccan Datka'nı kişiliğinin zamanla gelişmesini araştırmaya çalıştık

This dissertation written wit the aim to learn the reflection of Kurmanjan datka's obraz into Kyrgyz novels, consist of 4 parts. In the introduction is given information of the role learning the reflection of Kurmanjan datka's obraz into Kyrgyz novels.In the first part is researched life, individualitu and politik life of Kurmanjan Datka.In the second part is given the information about the T.Kasymbekov's novel `Kelkel`. . In his novel `KelKel` Kurmanjan Dutka is one of the main characters. In the third part is given the information about the S.Jusuyev's novel `Kurmanjan Datka` In the fourth part is thesis tried to analyze the evolution of the image Kurmanjan Datka into Kyrgyz novels.