АЗЫРКЫ КЫРГЫЗ АДАБИЙ ТИЛИНИН НОРМАЛАРЫНЫН БУЗУЛУУСУ

Abstract

Tezimizin konusu `Çağdaş Kırgız Edebi Dilindeki Normların Yozlaşması`.Tezin konusunda belirttiğimiz gibi çalışmamızın temelini Kırgızcanın günümüzdekidurumuyla ilgili düşünceler oluşturmuş ve tezde bu konu hakkındaki fikirlerimizdelillerle ispatlanmıştır. Ayrıca Kırgız dilinin meydana geliş tarihinden bugüne kadargeçirdiği safhalar, günümüzde ülkemizin en mühim meselelerinden biri olan anadilimizin şu anki durumu araştırılmış, Kırgızcanın dil kurallarının yozlaşmasına vevatandaşlarımızın edebi dilin normlarına uymadan konuşmalarına ve yazmalarınasebebiyet veren en temel faktörler incelenmiştir. Tam olarak söyleyecek olursak bilim(dokümanların Rusça olması, terminoloji meselesi v.s.) ve edebiyat (tercümede yapılmışyanlışlıklar, yanlış tercüme edişmiş eserler) dallarının, medyanın (radyo ve televizyondakullanılan dil), günlük hayatın (karışık dilde konuşma, sesleri yanlış telaffuz etme)günümüzde Kırgız diline tesiri en önemli faktörler olarak incelenmiştir.Vatandaşlarımızın bununla birlikte günümüzde edebi dili doğru konuşma, leksikoloji,morfoloji, sentaks kelime yapımı kurallarına uymamalarının ve imla kurallarınıbilmemelerinin nedeni nedir? sorusuna cevap bulmaya çalışılmıştır.Çalışmamızın birinci bölümü Kırgız dilinin kısaca tarihi, edebi dilin oluşumdönemi ve Kırgızcanın üslup kurallarıyla ilgili bilgileri içermektedir. İkinci bölümdedilin yozlaşmasının daha çok hangi dallarda görüldüğünden bahsedilmiştir. Üçüncübölümde ise dilin yozlaşmasına sebebiyet veren temel etkenlere yer verilmiştir. Butesirler analiz edilmiş ve bu etkilerden kurtulmanın yolları araştırılmıştır. Çalışmamızınsonunda ise dil kanunlarının yetersiz olduğu, bu kanunların çalışması için ana dilimizesahip çıkmamız gerektiğine dair çalışmalara da ihtiyacımızın olduğu hakkındakidüşüncelerimiz belirtilmiştir. Ayrıca edebi dildeki normların yozlaşmasında hem iç:hem dış faktörlerin tesiri olduğu sonucuna varılmıştır.

The subject of our thesis is `Degradation of modern Kyrgyz literary languagenorms`. As above mentioned the backbone of this work concludes–state of modernKyrgyz language and opinions about its future, and all of those opinions were proved byfacts. The Kyrgyz languages establishment way till the present and the modern state ofour native language which is one of current stirring problems having been investigated,and main factors which have caused Kyrgyz language rules degradation and deviationsfrom literary and written norms have been revealed. More exactly: impacts of scientificarea (keeping records management in Russian language, terms problems), literarysphere (wrong translations,incorrect translated literary works), Mass Media (languageused in television and radio broadcasts) and daily life (speaking, wrong pronunciation ofsounds) have been investigated as main factors. Also in our work we tried to explainwhy now citizens do not follow orthoepic, lexical, morphological, syntectical norms ofliterary language, as well as norms of words formation and spelling and punctuation,which results to illiteracy among population.The first part of our work contains short history of Kyrgyz language,development of literary language and information on Kyrgyz language stylistics. Thesecond part indicates areas on which degradation of literal language has moreinfluenced. And in the third part we have reviewed the main impacts which have resultto degradation of our native language. Those impacts have been analyzed and ways oftheir elimination having been searched. And at the end of our work we proved thatdegradation of literary language norms occurs both in orthoepy and in orthography.Along with it, we came to conclusion that the main reason of literary language normscurrent degradation is influence of external and internal factors.