Bedreddîn ez-Zerkeşî'nin `el-Burhân fî ulûmi'l kur'an` adlı eserinin ulûmu'l-kur'an bağlamında değerlendirilmesi

Abstract

Kur'an ilimleri alanında yazılmış eserler arasında ez-Zerkeşî'nin el-Burhân'ı İslam aleminde önemli yer tutmaktadır. Tefsir ve tefsir usûlü ile ilgili çalışmalarda ana kaynak olan bu eser, daha sonraki müfessirlerin Kur'an ilimleri ve tefsir usûlü anlayışlarını etkilemiştir. ez-Zerkeşî, el-Burhan'da Kur'an ilimlerinin sayısını kırkyediye çıkartmış ve Kur'an ile herhangi bir şekilde ilişkisi olan konuları incelemiştir. Bu yönüyle Kur'an ansiklopedisi ünvanını taşımaktadır. Anahtar Kelimeler: el-Burhân, Zerkeşî, Tefsir, Ulûmu'l-Kur'an, Usûl.

Куран илимдери жаатында жазылган бүтүн эмгектердин арасында аз-Заркашийдин `ал-Бурхан` аттуу эмгеги, Ислам ааламында өзгөчө орду бар экени талашсыз. Тафсир жана тафсир усулуна байланышкан бардык изилдөөлөрдө негизги булак катары колдонулуп келет. Өзүнөн кийинки тафсирчилерге Куран илимдерин жана тафсир усулун түшүнүүдө эбегейсиз чоң таасирин тийгизген. аз-Заркаший бул эмгегинде Куран илимдеринин санын кырк жетиге бөлүп, Куран менен байланышкан кандай темалар болсо, ийне жибине чейин изилдеген. Ошондуктан Куран энсклопедиясы деген наамга татыган. Ачкыч сөздөр: аз-Заркаший, Куран илими, ал-Бурхан фии улуумил Куран, Тафсир, Усул.