Su diürezi ile ozmotik diürezin böbrek fonksiyonlarına olan etkileri

Abstract

- 146 - ÖZET. Su diürezi ile ozmotifc diürezin,- çeşitli substansların (kreatinin, üre, ürik asit, sodyum, potasyum, klor., fosfor) ve suyun transportuna olan etkilerini, ayrıca bu etkilerin, hastalar (1 subakut glomerulonef rit, inef-roskleroz, 3 kronik pyolonefrit, 7 kronik glomerulonef rit) ile normal olga-larda ' farklılık gösterip göstermediğini araştırmak istedik. İstanbul Tıp Fakültesi Nef roloj i. Bölümünde, kiirens aetodlarından faydalanarak gerçeklsştirdiğimis bu araştırma- ' da, altısı normal,, onikisi kronik böbrek yetersizliği olan topi.aa onsekiz olguya, su ve mannitol vererek diürez koşul ları yarattık8;. Araştırmanın çeşitli dönemlerinde (kontrol/,, su- yükleme, mannitol yükleme, su yükleme, sonrası, mannitol yükleme sonrası dönemler) saptadığımda sonuçları istatiştiki metodlar kullanarak > değerlendirdik» 1- Her iki olgu gruhundada, yükleme (su ve mannitol) dö nemleri esnasında, substanslarıa plazmatik konsantras yonları (normal olgularda, fosforemi dışında) azalmıştır. Nor mal olgularda, mannitol yükleme dönemi esnasında, natremi se viyesinde meydana gelen azalma anlamlı bulunmuştur.- 147'-; 2- Hastalarda,, substansların, plazmatik konsantrasyonları» bir retansiyönun varlığını göstermelerine karşıns plaz matik ozmplalit'e (P0Sffi) de beklenen yüksek, değer saptanmamış tır» 3- Her iki olgu grubunda daB su yükleme dönemindes plaz matik ozmolaiite düşmüştür» Hastalarda, % 1,7 ve nor mal olgularda. % 1,5 kadar olan bu anlamsız- -azalmalara -karşın,.her iki grupta da belirgin bir diürez meydana, -gelmiştir. ' ? Mannitoi yükleme- döneminde ise, plazmatik ?.ozao.lalite, her iki grupta da- anlamsız yükselme göstermiştir, 4- Yüklemeleri takip eden,' 22 saatlik.serbest dönemlerde, substansların plazmatik konsantrasyonlarındık! azalma-.. lar kaybolmuş -ve değerler kontrol dönemindeki değerlere çok yakın; bulunmuştur..Plazmatik ozmolalite de, kontrol dönemin deki değerlerine yaklaşmasına karşınB hastalarda daha belir gin olmak üzere,, mannitoi yükleme ' sonrası serbest dönemde kontrol dönemindeki değerinden daha yüksek bulunmuş tux, 5- Her iki olgu grubunda da.,.-yükleme dönemlerinde GFR artmıştır, Mannitoi yükleme döneminde dah ada belirgin olmasına karşın» bu artmalar anlamlı.bulunmamıştır, '.:.,,:6- Yükleme sonrası serbest dönemlerde,, CJFR'-de.ki artmalar* kaybolmuştur, GFRt kontrol dönemindeki değerlerine yaklaşmış, hatta normal olgularda,, kontrol dönemindeki değer-, lerinde altına düşmüştür.. 7- Hastalarda., '.kontrol -döneminde, substansların ve '`suyun yüzde ekskresyon (%T1S) değerleri artmış ve ? yîiade reab- sorp.siyon (ITR^) değerleri des 'azalmıştır* 8- Hasta olgularda,, özellikle mannitoi yükleme döneminde,, ürik asi t. s,.pofea'syum.-ve fos-f or-klireBsleri- G`FRJ`'de`a``'_b`u'- yük (Cg.a-.Cx-Cp > GPE) bulunmuştur,-.- -148 - 9- Ozmotik diürez döneminde (mannitol yükleme döneminde) substanslarm (fixe,.ürik asit, sodyum, potasyum, klor? fos.for) ve suyun transportuna ait parametre değerlerinde, an lamlı değişmeler meydana gelmiştir. ¥anis klirens (Cj), ki i- ' reaş rasyosu (Cj/GFR), dakikalık atılım değeri (ü xV) ve yûzû<£ ekskresyon değer (%TE-g) lerinde kontrol ire su` diürezi dön'em- ' lerine göre? anlamlı artaa, yüsde reabsorpsiyon değerinde (ITRjj) ise? anlamlı &z a İma _ meydana gelmiştir» Ayrıca? osmotik diürez- döneminde meydana gelen inhibis- yon (ZTÎj)» su yükleme dönemindeki inhibisyona göre? anlamlı bulunmuştur,... 10- Su diü-rezi döneminde ise? normal, olgularda? üre' ve su transportuna ait parametre değerlerinde ? hastalarda da? sadece su 'transportuna ait parametre değerlerinde? anlamlı değişmeler saptanmıştır. Diğer aubstanşların transportuna ait parametre değerlerinde? değişmeler olmasına karşın (bunlar an lamlı bulunmamıştır.' 11- Hernial olgularda.? yüklemeleri takip eden serbest dönem lerde (öseilikle mannitol yüklemesini takip eden ser`.'?'best : dönemde) yükleme döneklerinde artan parametre de.ğerleri*. (CX9CX/ĞFE Ux¥*' % £EX> azalmış ve kontrol dönemindeki değer lerin altına düşmüştür. Bu azalmalara uygun olarak? yükleme.dönemlerinde azalmış., olan parametre ^değeri (%TRX) ise?.. yükle- vme sonrası...serbest dönemlerde :yük.s e İmiş ve ^kontrol dönemin deki değerini aşmıştır,..Hasta olgularda işe, bu 'değişmeler s şu: yükleme. sonra*`:.sı serbest dönemde ve sadece elektrolitler'.' (Ea8KeCl) için ger- `çekleşmiştir. 12?- Normal olgularda? her iki diüresin yapıldığı günlerde ki 24 saatlik substans -ve su' ekskresyonu? kendi arala-. rında anlamlı değişiklik göstermemiştir'.;- 149 - _ 13- Hasta, olgularda ise, ozmotik diürezin yapıldığı. günde-. ki 24 s-aatiik. substans ?e su ekskresyonu, su diürezinin sağ landığı güne göre,, daha fazla olmuştur. Bu fazla atılım» 'bazı substanslâr için (MafK9Cl) anlamlı bulunmuştur. Bütün bu' değişmeler s her- iki.yüklemenin de, su ve s.ubs- £aas transpor.tıınâ} ekskresyouu arttırıcı yönde etki yaptığımı,, fakat ozmotik -diurezin, bu yönde (arttırıcı yönde) çok fazla etkili olduğunu göstermektedir. Mormal olgulardas ozmotik -di- ürez sonrasında, belirgin rebound fenomeni geliştiği halde, basta olgularda bu. fenomen - saptanmamıştır, Burada8 böbreklerin bozuk yapısı rol oynamaktadır. Mannitoî uygulama, hastalarda, rebound fenomeni geliştirmediği- ve daha uzun. etki yaptığı i- çia` hastalara aralarla' tatbik edilebilir. Norma 1 olgulara i-. se mannihol devamlı verilmelidir. Her iki olgu grubunda *das özellikle hasta ? olgularda- daha fazla olmak, üzere, mannitolun, belirgin dehidratasyona ve elektrolit kaybına ned-en olduğu, daima gözönünde bulundu rulmalıdır.