Kronik ishal olgularında fekal alfa 1-antitripsin ölçümü ile endojen protein kayıplarının değerlendirilmesi

Abstract

- 42 - ZET Kronik ishalle seyreden birçok hastalık tipinde vücut proteinlerinin barsak lümenine sızarak protein katabolizmasmı etkilediği bilinmektedir. Bir proteaz inhibitorü olan moleküler ağırlığı albumin ile hemen hemen eşit olan û^ -AT' in barsak lümenine sızan miktarı intraluminal proteolitik enzimlerden etkilenmeden tamamen dışkıda atılmaktadır. Çalışma, fekal OÇ.j-AT'in barsak lümenine sızan protein düzeyi hakkında bilgi verecek çok uygun bir indikatör olabileceği ve dışkıda o^-AT ölçümlerinin bir tarama testi şeklinde kullanılabileceği varsayımının geçerliliğini göstermek amacı ile planlandı. Çalışma İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Beslenme ve Metabolizma Bilim Dalı servisine kronik ishal tanısı ile yatan yaşları 3 ay ile 6 yaş arasında değişen 13 olgu ile aynı kliniğin çeşitli bilim dalların gastrointestinal hastalık dışı nedenlerle yatan yaşları 1.5 ile 8 yıl arasında değişen 9 kişilik kontrol grubu üzerinde yapıldı. Çalışma grubuna giren tüm olgularda ayrıntılı anamnez ve fizik muayeneleri ile birlikte, tart ı-boy ölçümleri alındı, beslenme durumunu- 43 - değerlendirmek amacı ile relatif tartı yüzdeleri hesaplandı. Malabsorpsiyon tipini belirlemek amacı ile yapılan rutin tetkiklerin yanısıra, : total protein, albumin/globulin, A-vitamini ve karotenin serum düzeyle rine bakıldı. Mümkün olduğunda OLTT ve D-ksiloz testleri uygulandı. Ça lışma ve kontrol grubunda serum R. -AT ve ilk dışkı örneklerinde fekal DC, -AT düzeyleri ölçüldü. Çalışmada şu sonuçlar alındı : 1- Kronik ishalle seyreden hastalıklarda dışkıda Û^^-AT düzeyi ölçümleri ile endojen protein kayıplarını değerlendirmek mümkündür. Güvenilir ve radyoisotöp çalışmalarına kıyasla çeşitli üstünlükleri olan bir yöntemdir. 2- Kronik ishalle seyreden hastalıklarda gelişen PLE ile ishal süresi, ET % (malnutrisyon derecesi), serum karoten ve A-vitamini düzeyi, D-ksiloz ve OLTT testleri arasında anlamlı ilişki yoktur. Her kronik ishal olgusunun PLE açısından kendi başına değerlendirilmesi gerekir. 3- Kronik ishalle seyreden hastalıklarda lümene sızan protein düzeyi ile serum albumini arasında, kayıplar karaciğerin kompansasyon sınırını aşmadığı sürece ilişki yoktur. Buna karşın barsaklarda protein emilimi bozulacak derecede hasar geliştiğinde protein sızıntısı olmadan da hipoalbuminemi gelişebilmektedir.