Prematürelerde büyümeyi yakalama

Abstract

- 148 ÖZET Prematürelerde büyütmede yakalamayı (Catch-up growth) değerlendirmek için planladığımız bu çalışma 1984-1988 yıl ları arasında istanbul Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Has talıkları Anabi 1 im Dal ı, Neonatoloji Bilim Dalı polikliniğin den takip edilen preterm bebeklerin antropometrik ölçümleri nin retrospektif olarak değerlendirilmesi ile yapılmıştır. Toplam 65 kız ve 57 erkek preterm çalışmaya alınmış olup, bunlar 101 AGA preterm ve 21 S6A preterm olarak gruplan- mıştır. Tartı, boy ve baş çevresi gibi 3 antropometrik değer 48 ay boyunca izlenerek elde edilen veriler Türk çocukları büyüme ve gelişme normları ile mukayese edilmiştir. Pre termler için hazırlanmış zaman ve hız eğrileri olmadığından sonuçlar term bebeklerin değerleri ile mukayese edilmiştir. Tartı, boy ve baş çevresi büyüme hızları 3. dereceden polinomiyal regresyonla analiz edilerek herbir cins ve ges tasyon grubunun 50. persantil değerleri grafiklerle göste rilmiştir. Verilerin ebeveyn boyları ve hospital i zasyon süre si ile de ilişkileri değerlendirilmiştir. A6A preterm ler in 12. ayda tartı, büyümeyi yakalama oranı %95.05 olup bu değer şimdiye kadar yapılmış çalışmalarla mu kayese edildiğinde yüksektir. 32 hafta altı grupta tartı bü yümeyi yakalama oranı %92.99, 32 hafta üstü grupta ise tartı- 149 - büyümeyi yakalama oranı %97.8'dir. 12. ayda tartı ortalama değerleri erkeklerde 25-50. persantilde, kızlarda ise 10-25. persant i l dedi r. A6A preterm 1 erde 12. ayda boy büyümeyi yakalama oranı %100'dür. 12. ayda erkek pretermlerin boy ortalaması 50. per santilde, kız pretermlerin ise 25-50. persant ildedir. Ebeveyn boy ortalaması 25-50. persantilde olup, yüksek büyümeyi yakalama potansiyelini daha iyi göstermektedir. ASA pretermlerin baş çevresi büyümeyi yakalama oranı %100 olup, baş çevresi preterm doğumdan en az etkilenen para metredir. Baş çevresi ortalama değerleri 15. aydan itibaren 50-75. persantilde izlenmektedir. 21 SGA pretermin 9'u proporsiyonel, 12'si dispropor - s i yöne 1 olup, tartı büyümeyi yakalama oranı SGA preterm 1 erde %90.5'dir. Tartı büyüme yakalaması yapamayan 2 S6A pretermden biri erkek proporsiyonel S6A olup, diğeri kız disproporsiyo nel SGA'dır. Literatürde önceki çalışmalarda SGA pretermlerin %46-47'sinin 12. ayda tartılarının 3. persantilin altında kaldığı bildirilmiş olup çal ışmamızdaki sonuçların anlamlı derecedek i fark 1 1 1 1 g ı görü 1 ecek tir. SGA preterm 1 erde boy velosite değerleri A6A preterm- 1 erden yüksek olup, 12. ayda tüm SGA preterm ler boy büyüme yakalamasını tamamlamışlardır. SGA preterm 1 erde normal term bebek ve AGA preterm 1 erden yüksek baş çevresi velositesi gösterilmiş olup 12. ayda tüm SGA pretermlerin baş çevresi büyüme yakalaması tamamlanmış tır.- 150 - Çal ışmamızdakl sonuçlar değerlendirildiğinde büyümeyi yakalama yönünden propors i yöne 1 ve disproporsiyonel S6A' lar da fark olmadığı belirlenmiştir. Düzeltilmiş yaş kullanılarak elde edilen antropometrik değerler incelendiğinde AGA preterm 1 erde tartı bUyUmeyi yaka lama oranı %96.05'e yükselmektedir. Ebeveyn boyları elde edilen pretermlerimizin sayısı az olmakla birlikte 25-50. persant i İdedir. Çalışmamızdaki preterm ler in 6. ay ortalamaları bu deŞerlere yakındır. Elde edilen sonuçlar preterm yen i doğan 1 ar ı n serviste yatırıldıkları surece aldıkları kalori yönünden dikkatle de ğerlendirilip belli beslenme protokolü ile izlenmeleri ve enerji kaybına neden olabilecek klinik durumların erken ve zamanında değerlendirilmesi (hipotermi, enfeksiyon), servis ten taburcu edilmelerini takiben belli bir takip protokolü ile aynı ekip tarafından sadece prematürelerin izlendiği özel poliklinik günlerinde daha dikkatli takiplerinin yapılması ha 1 i nde buyumey i yak a 1 ama yönünden çok o 1 um 1 u sonuç 1 ar alı- nacağını göstermiştir. Toplumumuzdaki %15.8 gibi yüksek preterm doğum oranına ragmen büyümeyi yakalama insidansının diğer ülkelerdeki çalış malarda yüksek bulunması pretermlerimizin takibi yönünden ol um 1 udur.