Kardiyopulmoner by-pass yöntemi ile ameliyat edilen kalp cerrahisi hastalarında ameliyat sonrası gelişen hastane infeksiyonlarının nedenlerinin, kaynaklarının ve etkenlerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışma, İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü Göğüs-- Kalp-Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'nda çeşitli kardiyak cerrahi tanısı ile açık kalp operasyonuna giren ve kardiyopulmoner by-pass tekniği ile öpere edilen hastalarda post-operatif olarak gelişen hastane infeksiyonlarının nedenlerinin, kaynaklarının ve etken mikroorganizmaların saptanması ama cıyla planlanmış ve yapılmıştır. Araştırmamız 16 (% 32.00) kadın, 34 (% 68.00) erkek, toplam 50 hasta ile yürütülmüştür. Çalışma gruplarının 17 (% 34.00)'sini konjenital olmayan kapak replasmanı, 33 (% 66.00)'ünü ise koroner by-pass hastaları oluşturmuştur. Araştırma boyunca 979'u hastalardan, 1229'u araç ve gereç lerden, 447'si ellerden, 944ü personel burun ve boğaz'dan olmak üzere top lam 2749 örnek alınıp incelenmiştir. Ayrıca 40 hastanın ameliyathane hava sının pre-op. mikroorganizma kontrolü için 640, 49 hastanın ameliyathane havasının intra-op. mikroorganizma kontrolü içinse 784 havaya açılmış Jeloz ve Sabouraud besiyerleri içeren petri örnekleri incelenmiştir. Çalışmaya alman 50 kişinin 20 (% 40.00)'sinde post-operatif has tane infeksîyonu meydana gelmiş, en fazla 10 kişide olmak üzere cerrahi yara infeksîyonu saptanmıştır. Post-operatif infeksiyon nedenleri arasında kirlenmiş ameliyatha ne havası ile kardiyak cerrahiye özgü operasyon tekniği olan kardiyopulmo-163 ner by-pass (perfüzyon) süresinin uzunluğu ilk sıralarda yer almıştır. Bunla rın yanısıra idrar yolu ve yara infeksiyonlarının oluşumunda diabet hastalığ ının önemli bir payının olduğu gözlenmiştir. Çalışmamızda infeksiyon kaynağı olarak 24 hastada eksojen kay naklardan patojen mikroorganizma izole edilmiş, başlıca kaynakların mik roorganizma ile kirlenmiş ameliyathane havası, anestezi ekibi ve Yoğun Bakım Ünitesi (Y.B.Ü.) personelinin elleriyle kontamine İ.V. muslukları ve Y.B.Ü. 'nde solunuma yardımcı olarak kullanılan araç-gereçler sistemi olduğu saptanmıştır. Y.B.Ü.'nde üriner sistemde kullanılan idrar toplama torbaları iki hastada infeksiyon kaynağı olurken genel kontroller içinde incelenen diğer araç-gereçlerle infeksiyonlar arasında bir ilişki bulunma mıştır. İnfeksiyon etkeni mikroorganizmalar arasında Gram negatif çomaklar, özellikle P.aeruginosa 12 hastada izole edilmesiyle ilk sırayı almıştır. Bir hastada C.albicansa bağlı alt solunum yolu infeksiyonu, bir diğer hastada ise post-transfüzyon non A-non B virüslerine bağlı hepatit tablosu meydana gelmiştir. Y.B.Ü. personelinde % 22.34 patojen mikroorganizma taşıyıcılığı saptanmış ve 47 kişinin 15'inden S.aureus izole edilmiştir. Kardiyak cerrahide rutin olarak uygulanan profilaktik antibiyotik kullanım süresinin uzunluğu ile çeşitli vücut bölgelerinde saptanan patojen mikroorganizma izolasyonu arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Prof ilaksi süresinin uzamasıyla özellikle idrar ve solunum yollarından patojen mantar izolasyonunda dikkati çeken önemli bir artış gözlenmiştir. Profilak sinin tek veya kombine antibiyotikle olmasının patojen mikroorganizma izo lasyon oranını etkilemediği görülmüştür. Antibiyotikle birlikte koltikostero id verilen 11 hastanın üçünde septisemi oluşmuştur. Çalışmaya alınan 50 hastadan sadece biri ağır sepsis tablosunda kardiyak nedenlere bağlı olarak, bir diğer hasta'da post-op. üçüncü günde infeksiyona bağlı olmayan nedenlerden kaybedilmiştir.