Splenektomi gerektiren dalak yaralanmalarında `Perisplenic Packing` yönteminin uygulanması

Abstract

-75- OZET Kunt batın travmalarında en sık yaralanan organ olan dalağın yaralanmalarını takiben yapılan splenektomiden sonra, hematolojik değişiklikler ve tromboembolik komplikasyonlar, immünolojik değişiklikler ve septik komplikasyonlar, yara iyileşmesinin gecikmesi, postsplenektomi hemoraj ileri, diğer organ yaralanmaları, plöro-pulmoner komplikasyonlar ve hi- pertermi gibi bozukluklar oluşabilir. Bu olaylar da morbidite ve mortal itey i arttırmaktadır. Dalağın önemi ve fonksiyonları iyice öğrenildikten son ra, yaralanmalarını takiben; nonoperatif yaklaşım, topikal ajanların kullanılması, arteryel ligasyon,parsiyel sple- nektomi, splenorafi, perisplenik packing, laser ve argon koagülatörünün kullanması gibi koruyucu girişimler tatbik edilmiş, etkinlikleri yapılan deneysel çalışmalarda gösterilmeye çalışılmıştır. Dalak travmalarından sonra, dalak koruyucu yöntem olarak kullanılan Perisplenik Packing metodu, yaptığımız çalışmada sıçan dalaklarına uygulanmış sintigrafik, hematolojik, his- topatolojik tetkiklerle incelenmiş ve sonuçları be lirtilmiştir. 20 adet hayvana yapılan sintigrafik tetkiklerde, ilk haf talarda sadece 2 hayvan dalağında hipoaktif bölgeler görülmüş ve bunlar hematom olarak değerlendirilmişti. Diğer hay vanların sintigraf ileri normal bulunmuştu. Hematom saptanan hayvanlara 8. haftada tekrar yapılan sintigrafik incelemede bu bölgelerin yok olduğu görüldü. Bu olay hematomun re- zorpsiyonu olarak değerlendirildi. Hematolojik bulguları ise, bu konuda yapılan deneysel çalışmaları desteklemektedir. 1.-76- hafta ve 8. haftada yapxlan kan sayımı ile periferik yaymalarda, splenektomi yapılanlarda trombosit-lökosit sayısının Packing ve kontrol grubuna göre çok artmış olduğunu, yine splenektomililerde belirgin Target hücre artışını saptadık. Perisplenik Packing grubuyla kontrol grubu arasında trom- bosit ve lökosit sayısı açısından büyük bir fark yoktu. 2. haftada ve 8. haftada histopatolojik değerlendirmeler yapıldı. 2. haftada makroskopik olarak; dalağın anatomik yapısının korunduğu greftin tamamen absorbe olmadığı sap tandı. Mikroskopik olarak da; mononükleer iltihap hücrelerinin ve yabancı cisimleri fagosite etmiş dev hücrelerin artmış olduğu, çevre dokuda damarlanmanm arttığı, dalak kapsülünde fibrosit-f ibroblastlardan oluşan taze bağ dokusu gelişimi ve kırmızı pulpada genişleme görüldü. 2. ayda, makroskopik olarak; dalağın omentum tarafından sarıldığı, yapısının korunduğu ve greftin tamamen rezorbe olduğu görüldü. Mikroskopik olarak da; dalak etrafında önceden oluşan organizasyon dokusunda rezorpsiyon, damarlarıma ile mononükleer iltihap hücrelerinde azalma, yerlerinde eski bağ dokusu gelişimi ve dalak kapsülünün kalınlaşıp onarılmış olduğu izlendi. Çalışmamızda Perisplenik Packing uyguladığımız hay vanlardan elde edilen sintigrafik, hematolojik, his topatolojik tetkik neticeleri, bu konudaki çalışmalarla il gili literatürlerdeki sonuçlar tarafından desteklenmektedir. Bu bulgularla, yaptığımız çalışmada Perisplenik Packing Yönteminin, dalağın anatomik bütünlüğünü koruyup hemostazı sağlayabileceğini, fonksiyonlarının devamını temin ede bileceğini, splenektomi gerektiren dalak yaralanmalarında güvenle kullanılabileceğini kanıtladık.