Obez kadın kastalarda risk göstergesi olarak bel çevresi/boy oranının değeri

Abstract

(59) Özet ÖZET GİRİŞ. Obezite kardiyovasküler hastalıklar için risk faktörü oluşturmaktadır. Bununla birlikte, toplam yağ miktarından daha çok abdominal yağ miktarının riskin belirlenmesinde önemli bir yer taşıdığı ileri sürülmektedir. Bu çalışma Türk obez kadm hastalarda abdominal yağın hesaplanmasında yeni bir antropometrik parametre olan bel çevresi/boy oranı ile çeşitli risk faktörler arasındaki ilişkiyi araştırmak amacı ile yapıldı. MATERYAL VE METOD. Retrospektif olarak düzenlenen bu çalışma kapsamı içine İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dah, Şişmanlık polikliniğine başvuran 18 yaşın üzerindeki 1379 kadm hasta alındı. Ortalama yaş 37. 1 5 ± 11.60 yıl (median 37, sınırlan 18 - 81 yıl) olarak bulundu. Vücut kitle mdeksinin (EMİ) 27 kg/m2'nin üzerinde olması şişmanlık kriteri olarak kabul edildi. Hastalarda çeşitli antropo-plikometrik ölçümler yapıldı, biyoşimik, hematolojik ve hormonal tayinler için kan örnekleri alındı. Açlık kan şekerinin 126 mg/dL'nin üzerinde olması diabetes mellitus, kolesterol ve/veya trigliserit düzeyinin 200 mg/dL'nin üzerinde olması hiperlipidemi, maksimum damar basıncının 140 mm Hg ve/veya minimum damar basıncının 90 mm Hg' nin üzerinde bulunması hipertansiyon, HDL-kolesterol düzeylerinin 45 mg/dL'nin altında olması düşük HDL düzeyi ve ürik asit düzeylerinin 5.5 mg/dL'nin üzerinde olması hiperürisemi kriteri olarak kabul edildi. Bel çevresi/boy oranı (WHTR) bel çevresinin (cm) uzunluğa (cm) bölünmesi ile elde edildi.(60) Öa* BULGULAR. WHTR ile sistolik (r:.4262) ve diyastolik damar basıncı (r:.4243), yaş (r:.3216), kalça çevresi (r:.7203), BMI (r:.8552), bel/kalça oranı (r:.6382), glukoz (r:.2507), trigliserit (r:.2200), kolesterol (r:.1694), ürik asit (r:.2838), insülin (r:.2749), C-peptid (r:.2855), HOMA (r:.2914), ve SHBG (r:-.2543) arasında anlamlı ilişkiler saptandı (tümü için p:.000). Bel çevresi/boy oranı (WHTR) aynca hiperkolesterolemiklerde, normal kolesterol düzeyi olanlardan (0.640 ± 0.089 ve 0.613 ± 0.090, p: 0.000), hipertrigliseridemiklerde, normal trigliserid düzeyi olanlardan (0.663 ± 0.093 ve 0.618 ± 0.088, p: 0.000), hipertansiflerde, normotansiflerden (0.661 ± 0.090 ve 0.599 ± 0.075, p:.000), hiperglisemiklerde, normoglisemik olanlardan (0.699 ± 0.095 ve 0.624 ± 0.088, p:.000), HDL-kolesterol düzeyi düşük olanlarda, normal olanlardan (0.632 ± 0.09 ve 0.619 ± 0.090, p:.015), hiperürisemiklerde, ürik asit düzeyi normal olanlardan (0.666 ± 0.092 ve 0.616 ± 0.084, p:.000) anlamlı olarak yüksek bulundu. Çalışmada aynca WHTR düzeylerinin diğer vücut yağ oranı ve yağ dağılım parametrelerine göre risk faktör göstergeleri ile en yalan İlişkiyi gösterdiği saptanmıştır. WHTR ile total risk varlığını yansıtan risk faktör morbidite indeksi arasında anlamlı bir pozitif ilişki saptanmıştır (r:.4008, p:0.0000). Bel çevresi/boy oranı (WHTR) ile WHR ve BMI arasındaki ilişkiden eylem düzeyi 1: 0.51, eylem düzeyi 2: 0.56 olarak saptandı. Bu bulgular, WHTR düzeyi 0.51'in üzerinde olan hastaların artık kilo almaması ve 0.56'nın üzerinde olanların ise zayıflaması gerektiğini göstermektedir. Bel çevresi/boy oranı (WHTR) düzeylerine uygulanan ROC analizi WHTR düzeyleri 0.52'nin altında ise birlikte risk faktörü bulunma olasılığının düşük olduğunu, aksine 0.64'ün üzerinde ise bu olasılığın yüksek olduğunu yansıtmaktadır. TARTIŞMA. Klinik ve epidemiyolojik araştırmalarda abdominal yağlanmanın belirlenmesinde en sık kullanılan antropometrik yöntem bel çevresi/kalça çevresi oranıdır (WHR). Bununla birlikte, Hsieh ve Yoshimaga 1995 yılında abdominal yağ miktarının hesaplanmasında yeni bir antropometrik parametre olan bel çevresi/boy oranını (WHTR) ileri sürmüşlerdir.(61) Özet Çalışma bulgularımız WHTR ile damar basıncı, glukoz, trigliserit, kolesterol ve ürik asit düzeyleri gibi çeşitli risk faktörleri arasında anlamlı pozitif ilişkiler bulunduğunu göstermektedir. Bunun yanısıra, çeşitli riskli hasta gruplarında WHTR düzeyi daha yüksek bulunmaktadır. WHTR ile hem insülin hem de HOMA değerleri arasında anlamlı pozitif ilişkilerin bulunması bu parametrenin insülin direnci varlığını yansıttığını desteklemektedir. Bu nedenle bel çevresi/boy oranının kardiyovasküler risk taşıyan abdominal obez hastaların saptanmasında yararlı olabilecek bir parametreyi temsil edeceği düşünülmektedir.