İmmünsüpresyon zemininde gelişen lenfoproliferatif hastalık özellikleri ve sağkalımı etkileyen parametreler

Abstract

Amaç: Lenfoid hücre maligniteleri, en yavaş seyirliden en agresife kadar değişen, diferansiasyonun farklı seyrindeki immun sistem hücrelerinden ortaya çıkan malignitelerdir. İmmün yetersizlik zemininde gelişen lenfoma ise, primer lenfomaya kıyasla daha nadir gözlenen, prognozu ve tedaviye yanıtı kötü, mortalitesi yüksek bir hastalıktır. Biz bu çalışmada immün yetersizlik zemininde gelişen lenfoma hastalarının klinik ve laboratuvar özelliklerini değerlendirmeyi, bu hastalarda sağkalım oranlarını, tedavi yanıtlarını ve mortalite-sağkalım üzerine etkili olabilecek faktörleri değerlendirmeyi amaçladık.Hastalar ve Yöntemler: Çalışmaya, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı'na Ocak 2013 ile Ocak 2016 tarihleri arasında başvuran, 15 immün yetersizlik zemininde gelişen lenfoma hastası ve aynı tarihte başvuran 49 primer yeni tanı lenfoma hastası dahil edildi. İmmünsüpresyon nedenleri, immünsüpresyon tedavileri ve süreleri, lenfoma evre ve tedavileri, tedaviye verilen yanıtları, mortalite oranları, sağkalım süreleri ve laboratuvar değerleri poliklinik dosyaları ve yatış epikrizleri kullanılarak değerlendirildi.Bulgular: Tedavi sonrası remisyon/kısmi remisyon gelişimi immünsüpresyon zemininde lenfoma gelişen olgularda anlamlı olarak daha düşüktü (p=0,025 OR 5,6 (1,4-22 %95CI)). Primer lenfomalı hastalarda IPI değeri anlamlı olarak daha düşük bulunmakla birlikte; her iki grup birlilkte değerlendirildiğinde, IPI skoru yükseldikçe tedaviye verilen yanıt kötüydü (p<0,001). B2 mikroglobulin düzeyleri eksitus olan hastalarda daha yüksek olarak bulundu ( 3,4±1,8 mg/l vs 5,2±1,8 mg/l p<0,01). İmmünsüpresyon zemininde gelişen lenfoma hastalarından, eksitus gözlenenlerde EBV DNA pozitiflik oranı anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). Takip süresi sonunda, primer lenfoma olan hastaların 5'inde (%10,2) mortalite gözlenirken, immünsüpresyon zemininde gelişen lenfomalı hastaların 7'sinde (%46,7) mortalite gözlendi (p<0,01 OR7,7). Her iki grup birlikte değerlendirildiğinde, progresyonsuz ortalama sağkalım süresi 30,8 ±1,8 ay bulundu. İmmünsüpresyon zemininde gelişen lenfoma hastalarında, ortalama progresyonsuz sağkalım süresi 22,4±4,2 ay (14,1-90,6 %95CI) iken; primer lenfoma olanlarda ortalama progresyonsuz sağkalım süresi 32,2±1,5 ay (29,1-35,3 %95CI) olarak saptandı ve gruplar arasında anlamlı fark bulundu (p=0,004).Sonuç: İmmünsüpresyon zemininde gelişen lenfoproliferatif hastalıkların, primer lenfomaya kıyasla, prognozu kötü, sağkalımı kısa, mortalitesi yüksek bir hastalık olduğu çalışmamızda da gösterilmiştir. Ayrıca bu hastalarda sağkalım ve prognozu belirlemede IPI değeri, B2 mikroglobulin değeri ve EBV serolojisi önemlidir.

Aim: The Lymphoid cell malignancies originate from the immune cells at various stages of differentiation, ranging from the slowest progressing ones to the most aggressive types. The immune deficiency-associated lymphomas are less frequently seen diseases with worse prognoses, poor treatment responses, and high rates of mortality compared to the primary lymphomas. In this study, we aim to evaluate the clinical and laboratory findings and to determine the survival rates, treatment responses and the factors which may influence the mortality and survival rates in patients with immunodeficiency-associated lymphomas.Patients and Methods: 15 patients with immunodeficiency-associated lymphomas and 49 patients with newly diagnosed primary lymphomas, who presented to the Department of Istanbul University Medical Faculty between January 2013 and January 2016, were included in the study. The etiologies of the immune deficiencies, the treatments and their duration for the immune deficiencies, the stages of their lymphomas, the treatments received for the treatment of lymphomas, treatment responses, mortality rates, the duration of the survival and the outcomes of the laboratory tests were evaluated utilizing the information in the outpatient files and patient discharge reports.Results: The remission and partial remission rates after the treatment were significantly lower in the patients with immunodeficiency-associated lymphomas [p=0.025; OR=5.6 (1.4-22, 95%CI)]. The IPI values of the primary lymphoma patients were lower significantly. When all the patients in both groups were evaluated together, it was observed that the treatment responses got poorer with the increasing IPI values (p<0.001). The levels of β-2 microglobulin were found to be higher in the deceased patients (3.4±1.8mg/l vs 5.2±1.8mg/l; p<0.01). The EBV DNA positivity rates were significantly higher in the deceased patients in the patient group with immunodeficiency-based lymphomas (p<0.05). Mortalities were observed in 5 (10.2%) patients with primary lymphomas and in 7 (46.7%) patients with immunodeficiency-associated lymphomas at the end of the follow-up period (p<0.01; OR=7.7). The mean progression-free survival rate was 30.8±1.8. The mean progression-free survival rate of the patients with immunodeficiency-associated lymphomas was 22.4±4.2 months (14.1-90.6 95%CI), whereas, in the primary lymphoma patients, it was 32.2±1.5 months (29.1-35.3 95%CI), leading to a significant difference between the two groups (p=0.004).Conclusion: It has also been demonstrated in our study that the immunodeficiency-associated lymphoma is a disease with a poorer prognosis, shorter survival rates, and higher mortality. In addition, IPI values, levels of β-2 microglobulin and the outcomes of EBV serology tests are important factors to determine the prognoses and survival rates in this group of patients.