Gastrointestinal sistem kanamalarında risk faktörleri

Abstract

ÖZET Gastrointestinal sistem kanamaları hastaneye başvuruların önemli bir kısmım oluşturmaktadır. GIS kanamalarının çoğunda klinik tablo ağır değildir. Masif gastrointestinal sistem kanamalarında mortalite, çeşitli serilerde % 5 ile % 50 arasında değişmektedir. Çalışmamızda mortaliteyi etki leyen risk faktörlerinden hastalarımızın klinik prezentasyonu ile ilgili olanları ele aldık. Hastanemiz 2. Dahiliye Kliniğinde 1988-1992 yılları arasındaki 5 yıllık süreçte yatan 260 GIS kanamalı hasta retrospektif olarak yaş, meslek, cins ve risk faktörleri açısından değerlendirildi. Risk faktörleri olarak sigara ve alkol kullanımı, NSAID alımı, başvurudaki tansiyon, transfiizyon ihtiyacı ve kaçıncı kanama olduğu ele alındı. GIS kanamalarında risk faktörlerini araştırdığımız çalışmamızda kadın/erkek oranını 1/4 veya 1/5 şeklinde bulduk. Dünya literatüründe de benzer bulgular mevcuttur. Alkol alımı ile kanama arasında bir bağ kurulamamıştır. Ancak buna karşın sigara ile GIS kanaması insidansı arasında yüksek derecede pozitif bir ilişki mevcuttur. Bizim çalışmamızda GIS kanaması geçirenlerin % 43'ü sigara içmekteydi. Bunların % 80'i ise 20 yıldan fazla bir müddettir günde 20 adetten çok sigara içiyordu. Hastanemizdeki bu çalışmamızda kanama yaşım çok daha genç nüfusta gözlemledik. 260 hastanın 195'i 20-30; 30-40; 60-70 yaşları arasında idi. Bunu genç nüfusumuza, fazla sigara içmemize, gelişi güzel ilaç kullanımına bağladık. Çalışmamızda 260 vakanın 10'ünün NSAID aldığını gördük. Kanamanın doza bağlı olmadığını tespit ettik. Başvuruda şok varsa mortalite çok yüksektir. (% 30). 5 üniteden fazla kan transfüzyonunda mortalite % 15 bulunmuştur.Klinikte risk faktörlerinin değerlendirilmesinin pratik yararı esas olarak şu konularda yoğunlaşır: a) Tedavi şemasının değerlendirilmesinde yardımcı parametre olarak b) Prognoz ve mortalite tayini c) Profilaktik değerlendirme amacı ile Klinikte risk faktörlerini tayini ile riskli hastaya Profilaktik amaçlı yaklaşabilir; yatan hastada ise tedavimizi daha acil ve daha alarmebir vaziyette sürdürebiliriz.