Türkiye'de meydana gelen asayiş suçlarının eğilimini etkileyen faktörlerin incelenmesi ve tahmin modellerinin oluşturulması

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, 1964-1999 yılları arasında Türkiye'de suçların eğilimleri ile ekonomik, sosyal, adalet ve güvenlik faktörlerinin arasındaki ilişkiler çok değişkenli regresyon modelleri kullanılarak analiz edilmiştir. Öncelikle suçlu davranışı açıklamaya yönelik teoriler ve daha sonra da konuyla ilgili yapılmış olan ampirik çalışmalar incelenmiştir. Suçların; hangi ekonomik, sosyal, adalet ve güvenlik faktörleriyle ilişkili olduğu araştırılmıştır. Suçların büyük kısmını oluşturan asayiş suçları için, şahsa karşı suçlardan adam öldürme, dövmek-yaralamak, sövme-hakaret ve mala karşı işlenen suçlardan hırsızlık, cebri hırsızlık ve dolandırıcılık suçları ele alınmıştır. Modeller oluşturulmadan önce veri setlerinin analizi yapılmış ve daha sonra da, her suç için tek denklemli regresyon modelleri oluşturulmuştur. Sonuç olarak, bütün suçlar adalet ve güvenlik faktörleriyle ilişkili bulunmuştur. Ekonomik faktörlerle adam öldürme, cebri hırsızlık ve dolandırıcılık suçları, sosyal faktörlerle de hırsızlık ve dolandırıcılık suçları ilişkili bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Suç, Türkiye, Durağanlık, Eşbütünleşim, Regresyon, En Küçük Kareler Yöntemi.

ABSTRACT In this study, crime trends in Turkey between 1964-1999 and relations between economic, social, justice and security factors have been analyzed by using multiple regression models. First of all, theories about crimes and then empirical studies about the subject have been examined. Which kinds of economic, social, justice and security factors related to crimes have been searched. Homicide, assault and injury, slander and defamation against individuals for crimes against public order which are considerable amount of crimes and theft, robbery and swindling for crimes against property have been examined. Before forming the models, an analysis of data-sets have been made and then single equitation regression models have been formed for every crime. Consequently, all crimes have been found related to justice and security factors. Homicide, robbery and swindling have been found related to economic factors and theft and swindling to social factors. Keywords: Crime, Turkey, Stationary, Cointegration, Regression, Ordinary Least Square.