Mayın tarlası oluşturma probleminde optimizasyon yaklaşımı

Abstract

ÖZET Mayınlar muharebe sahasının en etkili silahları arasında yer alır. Diğer silah ve mühimmatlara oranla üretilmesi ve kullanılması hem kolay hem de ucuzdur. En son teknolojilerle donatılmış ve milyonlarca dolara üretilmiş bir zırhlı aracı birkaç dolara üretilmiş bir mayınla kolayca etkisiz hale getirmek mümkündür. Ayrıca bir mayının aktif hale getirilmesi sağlandıktan sonra kullanımı için başka bir iş gücüne gerek yoktur. Bu çalışma oldukça etkili olan bu silahın en verimli şekilde kullanımını sağlamak için yapılmıştır. Muharebe esnasında mayın tarlası planlaması komutanın sorumluluğundadır. Bu planlama için pek çok faktörün göz önüne alınması gereklidir. Oldukça zor olan bu planlamanın yapılmasında aynı faktörleri göz önüne alarak aynı etkinliği sağlayabilecek bir program yapılmaya çalışılmıştır. Mevcut problemin son derece karmaşık bir yapıya sahip, çok fazla sayıda değişken bulunan tamsayılı global optimizasyon problemidir. Bu nedenle problemin çözümünde rasgele araştırmalı tekniklerden genetik algoritma kullanılmıştır. Genetik algoritma programının kullanıldığı modelin oluşturulmasında Matlab 6.1 paket programı ve Geatbx yardımcı programı kullanılmıştır. Bu çalışmanın sonunda geleneksel mayın tarlası döşeme yöntemlerinde sağlanan etkinliği daha düşük maliyetle sağlayabilen alternatif bir model önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Mayın Tarlası, Optimizasyon, Genetik Algoritma, Matlab

ABSTRACT Mines are one of the most effective weapons of battlefield. In comparison with other weapons and ammunitions, mines are cheap and easy to produce and to use. It's possible to easily destroy a high technology armoured vehicle that costed millons of dollar with a mine costed a few dolar. Also a mine doesn't need any effort for using after being activated. This study was done to supply the optimum usage of this efficient weapon. At battlefield minefield planning is in commanders' responsibility. While planning many factors must be kept in view. A program that takes into account those factors and supplies the efficiency was tried to be done. The problem is a very complex global integer optimisation problem that has many variables. So that genetic algorithm which was one of the random search algortihms was used to solve the problem. While programming genetic algorithm Matlab 6.1 program and its Geatbx toolbox was used. At the end of the study an alternative model that supplies the same efficiency as traditional methods with lower cost is suggested. Keywords: Minefield, Optimisation, Genetic Algorithms, Matlab 11