Maslow`un ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramına göre kendini gerçekleştirme ve bilgelik ilişkisi: Yaşlılar üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramına göre kendini gerçekleştirme ile bilgeliğin ilişkisini araştırmaktır. Araştırma Ankara'da bulunan kamu, özel, vakıf-dernek ve yerel yönetimlere ait huzurevleri ve bakımevlerinde yaşayan 203 yaşlı birey ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak yaşlıları tanıtıcı bilgilerin yer aldığı kişisel bilgi formu, Üç Boyutlu Bilgelik Ölçeği ve Thunder Bay Ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçekler Tükçe'ye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Araştırma sonucunda yaşlı bireylerin kendini gerçekleştirme ihtiyaçlarını normal düzeyde karşıladıkları bulunmuştur (p<0.05). Aynı zamanda yaşlıların her bir bilgelik boyutunu (bilişsel, duyuşsal ve yansıtıcı) normal düzeyde değerlendirdikleri saptanmıştır (p<0.05) Araştırma sonucunda bilgeliğin bilişsel, duyuşsal ve yansıtıcı boyutları ile kendini gerçekleştirme ihtiyacı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (p<0.05). aşlılıktaki bilgeliğin kendini gerçekleştirme ile ilişkisinin araştırıldığı bu tez çalışması; ulusal ve uluslararası literatürde yaşlanma ve yaşlılık döneminin olumlu özelliklerine dikkat çekerek farkındalık oluşturmak açısından değer taşımaktadır. Bu tez çalışması Türkiye'de yaşlıların bilgeliğini ölçmeye olanak sağlayan ilk araştırma olması yönüyle de önemlidir. Bu anlamda bu tez çalışmasının, bilge yaşlıların potansiyellerinin göz önünde bulundurularak farklı yaşam alanlarında onların bilgi, beceri ve deneyimlerinden yararlanılması için yapılacak girişimlere dayanak oluşturacağı öngörülmektedir. Öyle ki bilgeliğin sadece yaşlılığa özgü olmadığı çocukluktaki yaşam deneyimlerinin de etkili olduğu düşünüldüğünde bu tez çalışmasının, yaşlıların bilgi, beceri ve deneyimlerinin paylaşılabileceği ortamların planlanması için rehber olacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Bilgelik, ihtiyaçlar, kendini gerçekleştirme, Maslow, yaşlılık.

The purpose of this study is to investigate the relation between wisdom and self-actualization according to Maslow's theory of hierarchy of needs. The study was carried out with 203 elderly individuals living in nursing homes and nurseries belonging to public, private foundations and local governments in Ankara. For data collection, personal information forms which include information on elderlies, Three-Dimensional Wisdom Scale, and Thunder Bay Scale were used. These scales were transcribed into Turkish, and their reliability and validity studies were carried out. According to the results of the study, it has been found that elderly individuals' need of self-actualization is at a normal level (p<0.05). At the same time, it is confirmed that elderly individuals evaluate every single scale of wisdom (cognitive, affective, and reflective) at a normal level (p<0.05). According to the findings of the study, there exist a significant positive correlation (p<0.05) between self-actualization, and cognitive, affective, and reflective dimensions of wisdom.This study which investigates the relationship between wisdom and self-actualization among elderly individuals is valuable in terms of creating an awareness in national and international literature by underlying the positive features of aging and the old age. This thesis is also important for being the first study to allow the measurement of wisdom among elderly individuals. In this regard, this thesis is expected to form the basis for attempts that seek to take advantage of the knowledge, skills, and experience of wise old people in different areas of life with a consideration of their potentials. In fact, considering that wisdom is not specific to old age, but life experiences in childhood have also an impact on it, this thesis is regarded to be a guide for planning the environments where knowledge, skills and experiences of elderly people could be shared.Key Words: Maslow, needs, old age, self-actualization, wisdom.