Analitik şebeke yönetimi ile tedarikçi seçimi

Abstract

ÖZET Karar verme, insan hayatının her safhasında gerçekleştirilen bir seçim faaliyetidir. Bireysel, toplumsal veya kurumsal kararlar gibi değişik türlere ayrılabilir. Yönetici konumunda olan kişilerin karar verici olarak çok fazla amaç veya alternatiflerin olduğu durumlarda sezgiler ve kişisel tecrübelerinin yanında karar almaya yardımcı olacak bilimsel metotları da kullanmaları gerekmektedir. Endüstri alanındaki faaliyetlerde verilmesi gereken en önemli kararlardan biri tedarikçi seçimi karandır. Çok sayıda nitel ve nicel faktörleri ihtiva eden bir karar problemi olarak ortaya çıkan bu problemle ilgili olarak karar vericilere yardımcı olmak maksadıyla değişik karar verme teknikleri ve metotları geliştirilmiştir. AHP ölçülebilen ve ölçülemeyen birden fazla kriteri değerlendirmeye imkan veren bir metot olarak bir çok alanda kullanılmıştır. Ancak AHP basit ve pratik olmakla birlikte değerlendirme kriterlerini birbirinden bağımsız olarak kabul etmektedir. Bu varsayım gerçek şartları tam olarak yansıtmamaktadır. Analitik Şebeke Yöntemi (AŞY), birden fazla kriteri değerlendirmeye tabi tutabilen ve bu kriterler arası etkileşimleri de kontrol edebilen bir karar metodudur (Saaty, 1980). AŞY kriterler arası etkileşimi dikkate alarak, amaç açısından kriterlerin ağırlıklarını doğru şekilde tespit etmeye imkan vermektedir. Bu tez çalışmasında, haberleşme cihazları üreten bir firmada fiyat, üretim ve dağıtım, firma durumu, firma tedarikçi ilişkileri ve kalite kriter gruplarını dikkate alarak alternatif tedarikçiler arasından en iyisinin seçilmesi için AŞY kullanılmış ve en yüksek puan alan firma en iyi tedarikçi firma olarak önerilmiştir. 11

ABSTRACT Decision- making is an activity that is done in every phase of daily life and can be divided into individul, social and institutional types etö. The administrator or managers in decision making position, has to use scientific decision-making methods in addition to their intuition and experience when there are many aims or alternatives. One of the most important decisions in industry sector is the decision of the supplier selection. Some decision making techniques and methods were developed to help to the decision makers for these problems which contain lots of tangible and intangible factors. AHP was used to solve like these problems in different sectors in advance. Although AHP is simple and practical, it assumes that the factors or criteria are independence from each other. This assumption is not reflecting the real situation. Analytic Network Process (ANP) is a decision making method which can evaluate many criteria at the same time and control the interaction between the criteria (Saaty, 1980). ANP can determine the weights of criteria with respect the aim of problem by basing on the interaction of criteria. In this thesis, tried to select the best supplier by using the price, production and delivery, supplier status, relationship between firm and supplier and quality criteria between alternative suppliers by using ANP in a firm which manufacture the communication systems and equipments. At the end of the application alternative which has the best mark was proposed as the best supplier. Ill