Performans esaslı bütçeleme sisteminin Türkiye'de değerlendirilmesi: Jandarma Genel Komutanlığı'nda örnek bir çalışma

Abstract

ÖZET 19901ı yıllarda kamu yönetimi reformlarının devletin rolü tartışmalarını da içerecek şekilde, daha geniş bir bağlamda ve hemen hemen tüm ülkelerde gündeme geldiği görülmektedir. Kamu yönetimi reformunda istenen hedeflere ulaşmadaki en önemli aracın mali yönetim ve bütçe sistemini değiştirmek olduğu kısa zamanda görülmüştür. Çünkü kamu sektörünün fonksiyonel işleyişi, topluma karşı sosyal ve ekonomik anlamda görevlerini yerine getirmesi, mali kaynakların kullanılmasıyla şekillenmektedir. Özellikle, devletin geleneksel görevlerinden başka yeni roller üstlenmesi sonucu ortaya çıkan finansal maliyetler ve vergi mükellefleri üzerine binen ağır yük, kaynakların kısıtlanması ve giderek artan kamu borçları dikkatleri mali kaynaklara çevirmiştir. Bu durum hükümetleri, kamu mali yönetiminde girdilere, maliyetlere ve kurallara uygunluk temeline dayalı bütçeleme ve denetim anlayışından, sonuçlara göre bütçelemenin yapıldığı, kuruluşların etkinlik, verimlilik, kalite ve mali performans ölçülerine göre değerlendirildiği bir yönetim ve denetim anlayışına doğru yöneltmiştir. Buna neden olarak, kaynak kullanım kapasitesinin artırılması ve siyasi-idari hesap verebilirlik mekanizması ile saydamlığın geliştirilmesinin giderek daha fazla kabul görmesini ve çağdaş bütçenin, günümüzde, kamu harcamalarını etkin kılan ve kamu hizmetini esas alan, hizmet gelişimi ile kalitesini izleyen, performansa ağırlık veren ve buna uygun denetim esasları getiren bir sistem olarak ortaya çıkması görülmektedir. Performans yönetimi ve mali yönetimin bütünleştirilmesini yansıtan performans esaslı bütçeleme, son yıllarda birçok ülkede bütçe yönetim ve denetim sistemlerini geliştirme doğrultusunda ortaya çıkan yeni yaklaşımların ve sarf edilen bu reform çabalarının kilit unsurudur. Pek çok ülkede uygulanan sistem ülkemizde de ilgi uyandırmış olup halen Maliye Bakanlığınca belirlenen kurumlarda pilot uygulama aşamasındadır. IX

ABSTRACT In 1990's, it's seen that the local government reforms has become a current issue in a more comprehensive context in almost all countries including the arguments of the role of the state. Even so, it's seen that the basic tool of attaining the goals in local government reform is to modify the financial management and the budget system in a very short time. Because the function of the public sector and its social and economic duties performance to the public is taken on a shape by the way of using fiscal resources. Especially, the new roles of the states apart from the traditional duties owing to financial costs and the taxpayers' complaints, the restricted resources and increasing public debt called attention through the fiscal resources. This case directed governments in public financial management from budgeting and auditing comprehension which is based on inputs, costs and appropriateness of regulations towards budgeting and auditing comprehension based on budgeting for results, assessing the public institutions by effectiveness, efficiency, quality and fiscal performance measures. It's because, increasing the capacity of the use of the resources, political-administrative accountability and improving transparency are gradually been approved, besides conteporary budget is seen that the system which makes public expenses effective and based on public service, observing service development and quality, concentrates on performance in accordance with auditing principles. Performance based budgeting which states the integration of performance management and financial management is the key element of the recent approach through improving the budget management and auditing system and reform efforts in the last years. This system applied in many countries has been taken attention in our country and it's been in the pilot application phase in the public institutions which are determined by The Ministry Of Finance at present.