Heterojen araç filolu eş zamanlı dağıtım-toplamalı rotalama probleminin çözümü için sezgisel bir algoritma ve uygulamalı bir karar destek sistemi

Abstract

Araç rotalama problemi, bir merkezi depoda yerleşmiş bulunan aynı veya farklı kapasitelere sahip olan araçlar filosunun, farklı bir yerleşime ve bilinen talebe sahip olan müşteriler kümesine toplam dolaşım mesafesini veya süresini minimize edecek şekilde hizmet sunarak depoya geri dönmesi için gerekli rotaların belirlenmesi problemidir. Araç rotalama problemleri, kapasite kısıtı, zaman penceresi, homojen veya heterojen araç filosu, tek veya çok deponun olması, müşteriler arasında öncelik ilişkisi gibi çok sayıda kısıta sahip olabilirler. Bu kısıtların bir veya birkaçının bulunması hem araç rotalama problem türlerini belirlemekte hem de problemin çözüm yöntemini etkilemektedir.Bu tezde, heterojen araç filolu eş zamanlı dağıtım-toplamalı araç rotalama problemlerinin çözümü için yeni bir algoritma geliştirilmiş ve bu algoritmayı kullanan Karar Destek Sistemi oluşturulmuştur.Önerilen algoritma, eş zamanlı dağıtım-toplamalı araç rotalama probleminin çözümünde Dethloff'un (2001) ekleme temelli sezgisel algoritmasını ve araç filosunun seçiminde ise Taillard' ın (1996) heterojen araç filolu ARP için önerdiği algoritmanın maliyetleri karşılaştırma kısmını temel almaktadır.Oluşturulan karar destek sistemi, Kara Kuvvetleri Lojistik Komutanlığı ring seferlerinin planlanmasına uygulanmıştır. Kara Kuvvetleri Lojistik Komutanlığı ring seferlerinin verileri kullanılarak kullanılacak araç sayısı, tipi, kat edilen mesafe ve toplam maliyetleri hesaplanmış ve mevcut durumla karşılaştırılmıştır.

Vehicle Routing Problem can be defined as the problem of determining shortest paths to minimize the total travel distance and travel time to serve the customers who situated at the different locations and have known demands by a heterogeneous/homogeneous fleet. Vehicle Routing Problem can have a lot of constraints like capacitated, time windows, homogeneous and heterogeneous vehicle fleet, single or multiple depot, priority between the customers etc. In case having one or more of these constraints determine both various routing problems and the solution methods of the problem.In this thesis a new algorithm was developed for the heterogeneous fleet vehicle routing problem with simultaneous delivery and pick-up and decision support systems, which was used this algorithm, was produced.The algorithm, proposed in this thesis, based on insertion heuristic proposed by Dethloff (2001) for the solving vehicle routing problem with simultaneous delivery and pick-up and comparison of costs, a specific part of Taillard (1996)?s algorithm which has been proposed for heterogeneous fleet vehicle routing problem.Produced decision support system was applied for planning ring routing of the Land Forces Logistic Command. By using of the dataset of ring routing of the Land Forces Logistic Command, the number of the vehicles, type of the vehicle, total travel distance and total cost was calculated and compared with system applied in the real-life.