Üniversite öğrencilerinin sosyal yenilikçilik kapasitelerinin teknolojik yenilikçilik eğilimlerine etkisini ölçmeye yönelik bir model önerisi

Abstract

Bu araştırmada, çevresel faktörlerin etkisiyle üniversite öğrencilerinin sahip olduğu yenilikçi, yaratıcı ve girişimci özelliklerin bir arada, sosyal ve teknolojik yenilikçilik eğilimlerine etkileri, bir model üzerinde ampirik olarak incelenmiştir. Bireysel sosyal ve teknolojik yenilikçilik eğilimini ölçecek ölçekler geliştirilmiştir. Ayrıca dünyada gün geçtikçe önemi anlaşılmaya başlanan, araştırmalarda ve politika oluşturmada uygulanan sosyal yenilik boyutu çalışma kapsamında tartışılmıştır. Saha çalışmaları farklı coğrafyalardan, farklı sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel toplum kesimlerini temsil edebilmesi öngörülen 10 üniversitenin farklı fakülte ve bölümlerindeki 767 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Bireysel, sosyal ve teknolojik yenilikçilik faktörlerinin birbirleri ile pozitif bire-bir etkileşim içinde olduğu korelasyon analizlerinden elde edilen en temel bulgudur. Bununla birlikte bireysel faktörlerin sosyal ve teknolojik yenilikçilik üzerinde, sosyal yenilikçiliğin ise teknolojik yenilikçilik üzerinde pozitif ve anlamlı bir etki değişimine neden olduğu yapılan çoklu regresyon analizlerinde tespit edilmiştir. Benzer etki analizleri Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) ile yapılmıştır. Çalışmadaki nedensel ilişkilere ait sonuçlara ve modele ilişkin uyum iyiliği testlerine bakılarak araştırma modeli kabul edilmiştir.

In this study, a model is designed in order to examine empirically the effects of innovative, creative and entrepreneur qualities that university students have under the influence of environmental factors upon their social and technological innovativeness. The measures of individual social and technological innovativeness tendency are developed and validated. Besides, social innovation dimension that becomes increasingly important worldwide day by day and that is used for research and politics has been discussed in this study. Field studies were conducted on 767 students studying in different faculties and branches of 10 universities. These students were envisaged to represent different geographical, socio-economic and socio-cultural parts of the society. The main finding of the correlation analyses revealed that all the dimensions of individual, social and technological innovativeness factors have positive one-to-one interaction with each other. Besides, the results of multiple regression analyses revealed that individual factors cause positive and meaningful change of effect on social and technological innovativeness. Also social innovativeness has a moderate effect on technological innovativeness. Similar effects were analyzed via Structural Equations Modeling. The research model was accepted according to the results of casual relations and appropriateness tests on the hypothesized model.