Teknopark içerisindeki, teknoloji transferini artırmaya dönük işbirlikleri ve teknopark destek faaliyetlerinin, firmaların özümseme kapasitesi üzerine etkileri

Abstract

Küreselleşen dünyada teknolojide yaşanan hızlı değişim, ürünlerin yaşam döngülerinin kısalması ve küresel rekabetin artması gibi etkenlerin sonucunda, rakiplerinden daha hızlı bir şekilde yeni teknolojileri edinebilmek, firmalar için çok kritik bir hal almıştır. Gelişmekte olan ülkelerdeki firmalar incelendiğinde, teknoloji edinimlerini öncelikle yurt içinde teknoloji transferi yaparak sağlamaya çalıştıkları görülmektedir. Bu bağlamda, üniversitelerden firmalara, firmalardan firmalara ve araştırma enstitülerinden firmalara yapılan teknoloji transferi firmalar için önemli bir noktada bulunmaktadır. Yurt içerisinde bu yöntemlerle teknoloji transferi yapılmasına aracılık eden en önemli kuruluşlardan biri de, firmalara çeşitli hizmetlerin sunulduğu ve bünyesinde bulunan aktörler arasında işbirliği ortamının yaratıldığı teknoparklardır. Teknoparkların sağlamış olduğu işbirliği ortamında teknoloji transferi yapabilmek içinse, firmaların transfer edilecek teknolojiyi anlama, özümseme ve ondan istenilen şekilde faydalanma yeteneği olarak tanımlanan teknoloji özümseme kapasitelerinin yüksek seviyelerde olması gerekmektedir. Gelişmiş bir teknoloji özümseme kapasitesine sahip olmayan iiifirmalar, dışarıdaki bilgiyi edinmekte ve onu ticari bir ürüne dönüştürmekte zorlanmaktadırlar.Dolayısıyla, başarılı bir teknoloji transferi yapmanın en önemli şartlarından biri olan özümseme kapasitesi kavramı ve özümseme kapasitesini etkileyen faktörlerin analiz edilmesinin, bu alanda yaşanabilecek olumsuzlukların tespiti ve çözümü için faydalı girdiler sağlayabileceği düşünülmüştür. Özümseme kapasitesini etkileyen faktörlerin analizi içinse, literatür taraması esnasında bünyesinde firmaların özümseme kapasitesine katkı sağlayabilecek pek çok faaliyetin mevcut olduğu tespit edilen teknoparklar seçilmiştir. Bu sebeplerden dolayı bu çalışmada teknoparkların, burada bulunan firmalara sundukları hizmetler ile teknopark içi işbirliği faaliyetlerinin, firmaların teknoloji özümseme kapasiteleri üzerinde anlamlı bir etkisinin olup olmadığı ve eğer etkisi varsa, bu etkinin ne düzeyde olduğununbasit doğrusal regresyon yöntemiyle tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan çalışma neticesinde ulaşılan sonuçlara göre, teknopark içerisindeki aktörler arasında gerçekleşen işbirlikleri ve teknoparkta sunulan hizmetlerin, teknoloji transferi için firmaların sahip olmaları gereken en önemli yeteneklerden biri olan özümseme kapasitesi üzerinde olumlu bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma sonucunda elde edilen bulgular ve yapılan analizler neticesinde, teknopark içerisindeki aktörler arasında gerçekleştirilen teknoloji transferi, teknoparkların bünyesinde sunulan hizmetler, teknopark içerisinde uygulanan işbirliği faaliyetleri ve firmaların özümseme kapasitelerinin gelişimine önemli katkılarda bulunabileceği değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler : Teknopark, Teknoloji Geliştirme Bölgesi, İşbirlikleri, Özümseme Kapasitesi, Teknoloji Transfer

In the globalizing world, as a result of factors such as rapid change in technology, shorter product life cycles and increased global competition, getting access to new technologies more quickly than their competitors has become very critical for the firms. When firms in developing countries are examined, it is seen that they primarily try to get technologies by means of inbound technology transfer. In this context, technology transfer fromuniversities to firms, from firms to firms and from research institutes to firms plays a very important role for the firms.One of the most important institutions which mediates making inbound technology transfer by using that kind of methods is technoparks that offer variety of services to firms and create collaboration environment between actors in their sutructure. To make technology transfer in such a collaboration environment, firms must have a high level of absorptive capacity which is defined as the ability to understand, absorb and exploit the technologies that is to be transferred. Firms that do not have an advanced vabsorptive capacity have been living some difficulties in obtaining knowledge from outside and converting it to a commercial product.Therefore, it is thought that to analyze the absorptive capacity concept that is one of the most important necessity of technology transfer and the factors that effect the absorptive capacity can provide useful inputs for the identification and solution of the problems that can be lived in this area. For the analysis of the factors that effect the absorptive capacity, technoparks that are identified in literature review as having many activities inside to contribute to firms' absorptive capacity are chosen. For these reasons in this study, it is aimed to determine whether services offered to the firms and collaboration applications in technoparks have a significant effect on firms' absorptive capacity or not and if they have a significant effect, to determine the level of this effect by means of simple linear regression method.According to the results acquired at the end of this study, it is determined that collaborations which occur between actors in technoparks and services offered to the firms in technoparks have a positive effect on absorptive capacity that is one of the most important skills which the firms must have to accomplish the transfer of technology. It is judged that the findings of this research and evaluations acquired as a result of this study can greatly contribute to the development of the technology transfer between actors in technoparks, services offered within technoparks, collaboration applications in technoparks and firms' absorptive capacity.Keywords :Technopark, Technology Development Zone, Collaborations, Absorptive Capacity, Technology Transfer