Ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren lojistik firmalar için araç seçimi

Abstract

Ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren lojistik firmaların temel elamanlarından biri sahip oldukları yük taşıma araçlarıdır. Özellikle firma bünyelerine yeni araç alınması veya araç filosunun tamamen yenilenmesi söz konusu olduğunda, karar verici pozisyonundaki yöneticiler için araç seçim problemleri, çok fazla kritere göre değerlendirilmesi nedeniyle karar verilmesi gereken zor problemlerdir. Firmalar için çok büyük bir öneme sahip karar verme problemlerinin rasyonel bir biçimde çözülebilmesi için bilimsel yöntemlerin kullanılması gerekmektedir.Bu çalışmada, bir firmanın araç filosuna katmayı düşündüğü yeni yük aracı alım sürecinin değerlendirilebilmesi için gereken seçim kriterlerinin belirlenmesi ve bu kriterlerin önem ağırlıkları doğrultusunda en iyi aracın seçilmesi modellenmiştir. Bu kapsamda, 8 alternatif araç belirlenen 20 kritere göre farklı çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Değerlendirmede kullanılacak olan seçim kriterlerinin önem ağırlıkları analitik hiyerarşi süreci (AHS) ile belirlenmiştir. Araçların seçimi için AHS ile oldukça etkin bir sıralama yöntemi olan PROMETHEE yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonunda, farklı ÇKKV yöntemlerinin uygulanması neticesinde ortaya çıkan sonuçların ayrıntılı analizi yapılmıştır.Sonuçlar tartışılarak gelecek araştırma ve uygulamalar için öneriler sunulmuştur.

One of the basic elements of logistics firms operating in the transportation sector is their load carrying vehicles. Especially, in the case of buying new vehicles for a company or a total renewal of vehicle fleet is concerned, vehicle selection problems are too difficult for the managers who are at the position of decision making, as a result of depending on the evaluation of multi criteria. In order to be solved in a rational manner, it should be used scientific methods for solving the decision making problems which have great importance for the firms.In this study, the determination of the selection criteria for the process of buying a new vehicle which a firm intends to add it to vehicle fleet and choosing the best vehicle in accordance with these importance weights of criteria have been modeled. In this context, 8 alternative vehicles have been evaulated on the basis of 20 criteria determined by different multi criteria decision making (MCDM) methods. The importance weights of the selection criteria to be evaulated have been defined by analytic hierarchy process (AHP). With AHP, the PROMETHEE which is an effective sorting method has been used for the selection of vehicles. At the end of the study, the detailed analysis of the outcomes as a result of the implementation of different methods of multi criteria decision making was conducted.Results are discussed and suggestions are made for future researchs and applications.