Liderin çatışma yönetiminde arabuluculuk rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, liderlerin çatışma yönetiminde arabuluculuğu etkin bir yöntem olarak kullanabileceklerini ortaya koymaktır. Bu maksatla araştırmada; Ankara ilinde seçilen beş okulda görev yapmakta olan 239 öğretmene anket uygulanmış, 22 müdür ve müdür yardımcısıyla görüşmeler yapılmış ve 210 öğretmene örnek olay yöntemi uygulanmıştır. Nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanılması ile elde edilen verilerin analizinde; içerik analizi, örnek olay yöntemi, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon analizi kullanılmıştır.Elde edilen bulgular incelendiğinde, okullarda en çok ilişkisel çatışmaların yaşandığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin çatışma yönetiminde tümleştiren ve uzlaşan tarzı tercih ettikleri, benzer şekilde liderlerin de bu iki tarzı artan bir oranda seçtikleri belirlenmiştir. Liderlerle yapılan görüşmelerde; çatışmalara müdahalede istekli oldukları, arabuluculuk sürecini işlettikleri, çatışmaların tarafları motivasyon ve performans olmak üzere iki temel konuda olumsuz yönde etkilediği ve arabulucuların okul içerisinden seçilmesi konusunda uzlaştıkları sonucuna varılmıştır. Astlara uygulanan örnek olay yönteminde, takipçilerin her üç çatışma türünün de arabuluculuk yöntemi ile çözümlenmesinden yana oldukları ve liderlerinin mevcut durumda arabuluculuk sürecini işlettikleri şeklinde algıları olduğu görülmüştür. Tüm bulgular değerlendirildiğinde, okullarda yaşanan çatışmaları çözmede, arabuluculuğun liderler tarafından uygulanabilecek etkin bir yöntem olduğu sonucuna varılmıştır.

The aim of this study is to introduce the use of mediation as an effective method in conflict management by leaders. For this purpose, a survey was made on 239 participants in five selected schools in Ankara, interviews were applied on 22 principals and deputy principals and a case study was conducted on 210 teachers. Content analysis, case study method, t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation were conducted in the analysis of acquired data, where qualitive and quantative methods were used together, Findings showed that relationship conflict is the most encountered conflict type. Teachers in the sample prefer to use integrating and compromising style primarily, and similarly leaders prefer these two styles increasingly. In the interviews with leaders were came to conclusion that the leaders are disposed to intervene the conflicts, managed the mediation process well, the conflicts are effected disputants on two basic subject as motivation and performance and at last mediator are to be chosen from within the school. In the case study method that applied on subordinates the followers are for the resolving of the three cases by mediation, have perception on leaders managing the mediation process currently. Evaluated all data is concluded that an effective method to resolve the conflicts in schools is the mediation, what can be implemented by leaders.