NATO harekâtlarında istihbaratın yeri: Afganistan'da kültürel istihbarat

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı; `güç`, `istihbarat` ve `kültür` kavramları temelinde, `kültürel istihbarat` kavramının Uluslararası İlişkiler literatürü dâhilinde tartışılmasıdır. Çalışmada öne sürülen bu kavram, NATO bakış açısıyla tartışılmış ve Afgan kültürünün analizi ile desteklenmiştir. Çalışmanın hipotezi; `uluslararası arenada farklı kültürlerin var olduğu ortamlarda barışı korumadan savaşa kadar değişebilen tüm askeri harekâtların başarısı için kültürel istihbaratın varlığına ihtiyaç duyulur` şeklindedir. Bu hipotezi sınamak amacıyla öncelikle, kuramsal çerçeve içerisinde `güç`, `istihbarat` ve `kültür` kavramları açıklanmış, daha sonra Uluslararası İlişkiler literatüründe eksik olduğu değerlendirilen `kültürel istihbarat` kavramı ortaya konulmuştur. Bu kavram, NATO'nun istihbarata kapsamlı yaklaşımı ile Afgan kültürünün analizini içeren örnek uygulama ve toplam 45 kişiden oluşan uzman grup ile yapılan görüşmeden elde edilen veriler ile desteklenmiştir.Çalışma kapsamında, kültürel istihbaratın askeri harekâtlar içerisindeki rolünü ortaya koymak ve farklı kültürlerin yer aldığı harekât bölgelerine intikal edecek askerlerin kültürel farkındalık/eğitim seviyelerini belirlemek amacıyla, yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeler, iki farklı uzman grubu ile gerçekleştirilmiştir. Birinci grup; Afganistan harekâtına doğrudan veya dolaylı olarak katılım sağlamış 30 NATO personeli, ikinci grup ise; Afganistan harekâtına katılım sağlamayan ancak kültürel farkındalıkla ilgili ihtiyaçları tespit etme kapasitesine sahip 15 NATO dışı personelden oluşmuştur. NATO dışı personel, kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Görüşmeden elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilerek yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda, literatür taraması ve uzman görüşlerinden elde edilen bulgular ışığında farklı kültürlerin var olduğu ortamlarda gerçekleştirilen askeri harekâtların başarısı için kültürel istihbarata ihtiyaç olduğu tespiti yapılmıştır.

The main aim of this study is to discuss the cultural intelligence on the basis of `power`, `intelligence` and `culture` within the International Relations literature. The concept proposed in this study is examined from the view of NATO and supported by an analysis of the Afghan culture.The hypothesis of the study is that : cultural intelligence is required for the success of all military operations ranging from peacekeeping to war in environments where there are different cultures.In order to prove this hypothesis, first, the concepts of power, intelligence and culture are determined. Then, the concept of cultural intelligence, which is considered to be lacking in thea literature of International Relations, is discussed. In order to support this concept, a total of 45 people, who are experts about cultural factors, are interviewed. In addition, a case study about NATO's comprehensive approach to intelligence and the analysis of Afghan culture is performed.Within this study, structured interviews are utilized to discover the purpose of cultural intelligence in military operations and to find out the level of cultural education/awareness of soldiers who were deployed to the operation area. The first group consists of 30 NATO personnel who have directly or indirectly taken part in the operation in Afghanistan. The second group consists of 15 non-NATO personnel who possess the capability to identify needs related to cultural awareness. Non-NATO people are identified to achieve control group. The data obtained from the interviews are analyzed by descriptive analysis methods.As a consequence, in the light of literature review and expert opinions, it is concluded that cultural intelligence is crucial for the success of military operations carried out in an environment where there are different cultures.