Türk savunma sanayiinde teknoloji tedarik stratejilerini belirlemeye yönelik bir model önerisi

Abstract

Gelişmekte olan ülkelerde savunma sanayiindeki gelişme, o ülkelerin gelişiminde önemli rol oynar. Bu alandaki planlama ve stratejiler devletler için büyük öneme sahiptir. Bu yüzden strateji oluşturma ve planlama süreçlerinin incelenmesi önem taşımaktadır. Savunma sanayi firmalarının bu stratejik ve planlama süreçlerindeki rolü büyüktür. Gelişme süreci genellikle teknolojiye bağlı olmaktadır. Bu yüzden teknoloji tedarik stratejileri, hem hükümetler hem de firmalar tarafından üzerinde dikkatlice durulması gereken bir konu olarak ortaya çıkmaktadır. Teknoloji gelişim ve tedarik stratejisi savunma sanayi firmaları bazında ele alındığında, savunma sanayi firmalarının teknoloji tedarik stratejileri ile ilgili hem teknoloji yönetimi yazınında hem de stratejik yönetim yazınında az sayıda çalışma olduğu gözlemlenmiştir.Araştırmada incelenen savunma sanayiinin teknoloji tedarik stratejisi, genel olarak üç seçenekten oluşmaktadır. Bunlar Ar-Ge ile iç tedarik, ortaklaşa girişim ve dışarıdan satın almadır. Savunma sanayi firmalarının teknoloji tedarikinde stratejik olarak nasıl karar verdiği önemli bir konu olarak belirlenmiştir. Bu nedenle bu tez çalışmasında savunma sanayiinde teknoloji tedarik stratejilerinin nasıl belirlendiği ve bu stratejilerin nasıl oluştuğunun incelenmesi için bir model geliştirilmiştir. Bu stratejilerin oluşumunda nasıl bir yol izlendiği bu stratejilere nelerin etki ettiği incelenmek istenmiştir. Türk Savunma Sanayi firmalarının stratejik kararlarını etkileyen unsurlar belirlenmiş ve bu unsurları oluşturan yapılar tanımlanmaya çalışılmıştır.Araştırmada iki aşamalı delphi anketi ve mülakat (görüşme) uygulanmıştır. Anketlerin sonucunda elde edilen veriler ile Türk Savunma Sanayi teknoloji tedarik stratejisi modeli geliştirilmiştir. Bu model diğer sektörlere de uygulanabilecek düzeydedir. İnsansız kara araçlarının gelecekte kullanılacağı öngörülerek, modelde örnek olarak insansız kara araçları teknolojilerinin tedarik stratejisi gösterilmiştir.

In developing countries advancement in defense industry has an important role in development process. Becouse of this, planning and strategies on defense industry becomes important. The defense industry organizations have important role on this development process and decision making process.The development process is generally depends on technology. The technology development is the issue that defense organizations and goverments have to consider delicately. There is little known studies in technology management and strategic management literature, about technology development and technology acquisition strategies from defense industry organizations perspective.In the study it is accepted that defense industry technology also any kind of industry acquisation strategy in general, consists of three options. These are R & D with domestic procurement, joint venture, and to buy from the outside. Defense industry companies of which method to choose is important. Therefore, in this thesis the strategy making progress examinated and a model has been developed. Also studied which choices have been made when strategic planing takes place and which contingencies affects strategy. The factors affecting Turkish Defense Industry companie's technology acquisition strategies are determined and environmental factors organizational relationships were described.In this research a two-stage delphi survey and interview questionnaire was used. Survey data obtained were used to define strategy model proposal. Forseeing usage of unmanned ground vehicle systems in the future in the field of defense, technology acquisition strategy of unmanned ground vehicle Technologies in Turkish Defense Industry executed on strategy model.