Sosyal kontrolün yeni biçimi olarak özel güvenlik birimleri: Site yerleşimlerinde yaşayanlar üzerinde karşılaştırmalı bir analiz, Ankara örneği

Abstract

Devletin ortaya çıkışıyla başlayan ve günümüze kadar süren değişime, devletin toplumu kontrol altına almak amacıyla kullandığı güvenlik güçleri de maruz kalmıştır. Neo-liberal politik iklimde müdahaleci kimliğinden sıyrılan devlet, toplumsal düzeni sağlama işlevinin bir bölümünü özel sektöre devretmiştir.Devletin yetkilerini devretmesi olarak görünen özel güvenlik hizmeti, aslında kamusal alanda yapılan gözetleme ve kontrol uygulamalarının özel alanda kesintiye uğramasından dolayı bulunan çözüm yoludur. Özel güvenlik görevlileri özel alanların gözetlenememesinden kaynaklanan kör noktaları görünür hale getirmektedirler. Bunun yanı sıra yaptıkları kontrollerle düzenin devamlılığını sağlamaktadırlar.Özel güvenlik hizmeti, devletin özel alanlarda güvenlik hizmetini girişimcilere bırakmasıyla ortaya çıkmış ve zamanla toplum tarafından kabul görmüştür. Devletin en önemli görevi olan güvenlik hizmetinin özel sektöre devredilmesinin toplum tarafından kolayca kabul edilmesi ilgi çekicidir çünkü devletin esas görevi toplumu korumaktır.. Küreselleşen kentlerde meydana gelen aşırı nüfus artışı ve güvencesiz ortam, artan suça maruz kalma korkusu nedeniyle güvenlik adına topluma sunulan çözümlerin kabul edilmesini kolaylaştırmıştır.Toplumun çoğunluğu tarafından benimsenen normların kabulü esnasında kullanılan parametreler, sosyal kontrol teorisinin araştırma alanına girmektedir. Olayların topluma açıklanmasında kullanılan kavramlar, önem arz etmektedir. Kısacası algı yönetimi sosyal kontrol teorisinin merkezinde yer almaktadır. Araştırma, özel güvenlik görevlilerinin görev yaptığı alanlardan biri olan site şeklindeki yerleşkelerde yapılmıştır. Bireylerin kendini en çok güvende hissettikleri mekan olarak tanımladıkları ev, araştırmanın önemini ortaya koymaktadır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden tanımlayıcı/betimleyici analiz (yöntem) kullanılmıştır.Katılımcılarla yapılan görüşmeler sonucunda, özel güvenlik görevlilerinin görev yaptıkları sitelerde düzeni sağladıkları ve yaptıkları kontrollerde bireylerde davranış değişiklikleri meydana getirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Özel güvenlik görevlilerinin devletin ulaşamadığı noktalara ulaşabilen ve düzen sağlayan yeni kontrol araçları oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Özel güvenlik hizmeti, bireyler tarafından düzen sağlayıcı olarak tanımlanmalarından ve toplumda var olan suça maruz kalma korkusunu azalttığından dolayı talep edilmektedir. Bu araştırmanın, özel güvenlik hizmetinin değerlendirilmesi amacıyla yerel yönetimlere ve özel güvenlik şirketlerine katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.

Change that began from the time of occurrence of the state to the present day, security forces that state used to control society has been also subjected. With politics of neo-liberalism, the state assigned some tasks private entrepreneurs about private security service so that welfare-state identity finished.Private security service seems as if state handing own authority, but in fact it is a solution for blockage of surveillance and control practices in private areas. Private security guards supervise blind spots where can not be supervised because of private property. In addition to that, they sustain order by checking.When state handed security task to entrepreneurs in private areas, private security service occured and accepted by society in time. Easily acceptance of handing security task from state to entrepreneurs by society is remarkable because security is the most important task of the state.The parameters, which used for adopting norms to the most of the society, are in the study field of social control theory. The concepts, used for explaining events, are very important. Shortly, perception management is at the center of the social control theory.This study has been done at the gated-communities where one of the sector private security guards works for. Individuals identify their homes as the safest space, because of this reason study is becoming more important. In the study, descriptive method, one of the qualitative research methods, has been used. As a result of interviews with participants, private security guards sustain order in guarded-gated-communities and enforce individuals change their behaviours. Private security guards are new control mechanisms that maintain order and reach the points that state can not afford. Individuals identify private security service as a key factor to maintain order and decreasing fear of crime, so that they demand it.This study may be useful private security companies and municipalities to evaluate private security service.