Liderlik tarzlarının çalışan sesliliğine etkisi: Kamuda bir araştırma

Abstract

Liderlik, günümüzde önemini koruyan kavramlardan birisidir. Çünkü örgütler için, liderde bulunması gereken özelliklerin yanı sıra liderin göstermiş olduğu davranışlar da örgütün gelişimine ve verimliliğine önemli bir etkiye sahiptir. Günümüz dünyasında; teknolojinin hızlı ilerlemesi ve bilgilerin çok hızlı bir şekilde yayılması nedeniyle liderlerin örgütte yapılan görevler hakkında gerekli tüm bilgileri bilmeleri neredeyse imkânsız hale gelmiştir. Bu sebeple liderlerin, örgütün gelişmesi ve daha iyi hizmet verebilmesi için çalışanların fikir ve düşünceleri dikkate alma zorunluluğu gün geçtikçe artmaktadır. Bu sebeple, liderin göstereceği davranışlar çalışanlar üzerinde doğrudan etki edeceğinden çalışanların davranışları da değişecek ve çalışanlar ses verme davranışı gösterecek veya sessiz kalmayı tercih edecektir.Bu bağlamda, bu çalışmanın amacı liderin göstermiş olduğu liderlik tarzlarının çalışanların ses verme davranışı üzerindeki etkisini araştırmaktır. Yapılan yazın taramasında, liderlik ve çalışan sesliliği hakkında Türkiye bağlamında çok az çalışmanın yapıldığı, özellikle kamu çalışanlarına yönelik çalışmaların çok az olduğu görülmüştür. Bu kapsamda bu çalışma ile bir kamu kuruluşu çalışanlarının ses verme davranışı göstermesinde liderlerin göstermiş olduğu liderlik tarzları ile ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Liderlik tarzları, değişim odaklı, ilişki odaklı ve görev odaklı liderlik alt boyutları olan liderlik davranışları ölçeği ile çalışan sesliliği ise çalışan sesliliği ölçeği ile ölçümlenmiştir.Oluşturulan hipotezleri test etmek için, Ulusal güvenlik ile ilişkili bir kamu kurumunda görev yapan 341 çalışandan toplanan veri ile ses verme davranışı üzerine demografik değişkenler ile liderlik tarzlarının etkileri incelenmiştir. Toplanan veriler için geçerlilik ve güvenilirlik analizi yapılmış, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda demografik değişkenlerin çalışan sesliliğine bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda görev odaklı liderlik tarzı ile çalışan sesliliği arasında aynı yönde ilişki bulgusu elde edilmiş diğer liderlik tarzları (değişim odaklı ve ilişki odaklı liderlik) ile çalışan sesliliği arasında anlamlı bir ilişki olmadığı sonucu elde edilmiştir.

Leadership is still an important term. Because, besides the traits that the leaders should have, the behaviors that the leaders exhibit have an important effect on the improvement and the efficiency of the organizations. It is impossible for a leader to know everything in an organization because of the rapid improvement of technology. Thus, it is arbitrary for leaders to notice employees' ideas and their participation. So the leaders's behaviors have an effect on the employees' behaviors and as a result of this interaction between leader's behaviors and the employees' behaviors, employees may choose to exercise voice by expressing their ideas, information and opinions and other times they engage in silence by witholding their ideas, information and opinions.In this regard the aim of this research is to invastigate the effect of the leadership styles' on the employees' voice behaviors. Researching the literature, we detected that the research about the leadership styles and voice behaviors, especially in the public organizations, is very scarce. Within this framework, we aimed to put forward the relationship between leadership styles and voice behavior in a public organizations with this research. Leadership styles were measured by the leadership behavior scale. This scale has three dimensions which are change oriented leadership style, relationship oriented leadership style and task oriented leadership style. Voice behavior was measured by the employee voice scale. The scale is unidimensional.In order to test the hypotesis, we researched the impact of leadership styles and demographic variables on the employees' voice behavior with the data gathered from 341 employees in a public organization which is related to security. We conducted reliability analysis, correlation analysis, regression analysis. The results the analyses showed that the demographic variables have no effect on employee's voice behaviors. But, multiple regression analysis showed that there is a significant relationship between task oriented leadership style and the employee voice behavior. Also we found that change oriented leadership style and relationship oriented leadership style do not have significant reletionships with employee voice behavior.