Sigaranın zararlarıyla ilgili kamu spotlarının bireylerin tutumunu nasıl etkilediğine ilişkin bir inceleme

Abstract

Tütün ve tütün mamulleri kullanımı küresel olarak toplum sağlığını tehdit etmektedir. Özellikle tütünün sigara formu kazanması ile birlikte kullanımının pratikleşmesi, tütün endüstrisi tarafından kullanıma teşvik edici nitelikte geliştirilen psikososyal pazarlama faaliyetleri ve bağımlılık olgusu sigara tüketiminin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Sigara ve sigaradan kaynaklı hastalıklara ayrılan bütçeler bireysel ekonomileri zarara uğratırken, üretken olunan yaşlarda yaşam kaybına neden olmasından dolayı insan sermayesi kaybına yol açmaktadır. Dolayısıyla ulusların ekonomik ve sosyal sistemleri zorlanmaktadır. Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü tarafından tütün ve tütün mamulleri ile mücadelede işbirlikçi önlem politikaları geliştirilmiştir. Toplumun sigaranın zararları konusunda bilinçlendirilmesi ve özdenetimlerinin eyleme geçirilmesi tütün karşıtı mücadelede önem arz etmektedir. Dolayısıyla eğitici, uyarıcı ve bilgilendirici nitelikleri barındıran kamu spotları, mücadelede önemli bir yere sahiptir. Bu araştırmada ise sigara karşıtı ka-mu spotlarının, bireylerin tutum ve davranışları üzerindeki etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma çevrimiçi anket yöntemi aracılığıyla Türkiye geneli, 18 yaş ve üstü, sigara kullanan 520 bireyin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçları; hedef kitlenin kamu spotlarından etkilenme düzeylerinin sosyodemografik değişkenlere bağlı olarak farklılıklar barındırdığını ve kamu spotlarının davranış değişikliği sağlanması konusunda yeterince etkili olmadığını göstermektedir.

The use of tobacco and tobacco products threatens public health globally. In partıcular, practical use of tobacco, especially with the acquisition of cigarette form,psychosocial marketing activities developed by the tobacco industry to en-courage use and the phenomenon of addiction have led to the spread of cigarette consumption. While the budgets allocated to smoking and smoking-related disea-ses damage individual economies, it causes loss of human capital by the reason of loss of life in productive ages.Therefore, the economic and social systems of nati-ons are being challenged.In this context, collaborative prevention policies have been developed by the World Health Organization in the fight against tobacco and tobacco products. Raising awareness of the society about the harms of smo-king and putting their self-control into action have importance in the fight against tobacco. Therefore, public service announcements, which have educational, stimu-lating and informative qualities, have an important position in the struggle. In this study, it is aimed to determine the effect of anti-smoking public service announ-cements on the attitudes and behaviors of individuals. The research was carried out with the participation of 520 individuals aged 18 and over, smokers, throug-hout Turkey, through the online survey method. The results of the research; It shows that the level of influence of the target group from the public service adver-tisements differs depending on sociodemographic variables and that the public service announcements are not effective enough to change behavior.