Ergenlerin mobil telefonsuz kalma korkusu (nomofobi), stresle başa çıkabilme ve algılanan sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ergenlerin nomofobi, algılanan sosyal destek ve stresle başa çıkma düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ili merkez ilçelerinin çeşitli ortaokul ve liselerinde ve farklı sınıf düzeylerinde öğrenimine devam eden 553'ü (%69,7) kız, 240'ı (%30,3) erkek olmak üzere toplam 793 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların kişisel bilgilerini belirlemek amacıyla ''Kişisel Bilgi Formu'', nomofobi düzeylerini belirlemek amacıyla ''Nomofobi Yaygınlığı Ölçeği'', algılanan sosyal destek düzeylerini belirlemek amacıyla ''Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'' ve stresle başa çıkma düzeylerini belirlemek amacıyla da ''Ergenler İçin Başa Çıkma Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizinde değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla Pearson Momentler Çarpım Korelâsyon Katsayısı ve ilgili değişkenlerin sosyo-demografik bilgiler açısından incelenmesi amacıyla T Testi ve Anova Testi kullanılmıştır.Araştırmanın sonuçlarına göre nomofobi ile aktif başa çıkma arasında negatif yönde düşük düzeyde, nomofobi ile kaçınan başa çıkma arasında pozitif yönde düşük düzeyde, nomofobi ile olumsuz başa çıkma arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Ayrıca algılanan sosyal destek ile aktif başa çıkma arasında pozitif yönde orta düzeyde, algılanan sosyal destek ile kaçınan başa çıkma arasında negatif yönde düşük düzeyde, algılanan sosyal destek ile olumsuz başa çıkma arasında negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişkiler ortaya çıkmıştır.Nomofobi düzeylerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü, günlük ortalama telefon kullanım süresi değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılaştığı ancak kardeş sayısı, anne eğitim durumu ve baba eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı görülmüştür. Ayrıca algılanan sosyal destek düzeylerinin yalnızca kardeş sayısı değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaştığı ancak cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü, anne-baba eğitim durumu ve günlük ortalama telefon kullanım süresi değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı görülmüştür. Son olarak stresle başa çıkmanın alt boyutlarının ise yalnızca cinsiyet, kardeş sayısı ve günlük ortalama telefon kullanım süresi değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılaştığı ancak diğer değişkenlere göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı görülmüştür.Araştırmadan elde edilen bulgular ve sonuçlar ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler: nomofobi, algılanan sosyal destek, stresle başa çıkma, ergenler.

The purpose of this research is to investigate relationship between nomophobia, perceived social support and the levels of coping with stress of adolescents. For this purpose, 793 high school students (553 (69.7%) female and 240 (30.3%) male students) who continue their education from several high schools in central district of Şanlıurfa in 2020-2021 academic year constitute the study group of this research. In this research, Personal Information Form created by researcher, Nomophobia Prevalence Scale for the datas concerning behavior of nomophobia, Multidimensional Perceived Social Support Scale for the datas concerning level of perceived social support and Coping For Adolescents Scale for the datas concerning coping with stress were used for data collection tools. Pearson Moment Correlation Coefficient, T Test, Anova Test and other variables were used to reveal the relationship between variables in the analysis of the data.According to the result of research, it is observed that there are significant relations between the nomophobia, perceived social support and coping with stress. It is found that there are significant relations negatively low level between nomophobia and active coping with stress and positively low level between nomophobia and avoidant coping with stress. Besides, it is found that there are significant relations positively middle level between perceived social support and active coping with stress and negatively low level between perceived social support and avoidant coping with stress and negatively low level between perceived social support and negative coping with stress.It was found that nomophobia of adolescents differed significantly according to gender, grade level, school type and daily time of smart phone usage variables but it didn't differ significantly according to the number of siblings and parental education status variables. Besides, it was found that perceived social support of adolescents differed significantly according to only the number of siblings variable but it didn't differ according to gender, grade level, school type, daily time of smart phone usage and parental education status variables. Lastly, it was found that lower dimensions of coping with stress differed significantly according to only gender, the number of siblings and daily time of smart phone usage variables but it didn't differ significantly according to other variables.Findings from research and results were discussed in the light of the literature.Keywords: nomophobia, perceived social support, coping with stress, adolescents.