Ortaokul matematik dersi öğretim programı kazanımlarının ve matematik ders kitabı değerlendirme sorularının solo taksonomisi çerçevesinde incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, ortaokuldaki tüm sınıf seviyelerinde yer alan matematik dersi öğretim programıkazanımları ve ders kitaplarındaki değerlendirme soruları SOLO Taksonomisinin düzeylerine göreincelenmiştir. Çalışmanın yöntemini, nitel araştırma türlerinden olan doküman incelemesi oluşturmaktadır.Çalışmanın verilerini matematik öğretim programında yer alan 5-8. sınıf seviyelerindeki 215 kazanım ileaynı sınıf seviyelerindeki matematik ders kitaplarında yer alan 1153 değerlendirme sorusu oluşturmaktadır.Kazanım ve sorulara yönelik incelemelerin analizleri, araştırmacı tarafından yapılıp üç uzman görüşünebaşvurulmuştur. İncelemeler sonucunda ortaya çıkan görüş ayrılıkları, araştırmacı ve uzmanların bir arayagelip tekrardan incelemesi ile ortak bir karara varılıp düzenlenmiştir. Kazanım ve sorular, bütünsel ve hersınıf seviyesinde ayrı ayrı olmak üzere ele alınmıştır. Bulguların yüzdelik dağılımı grafikler yardımıylasunulmuştur. Kazanımların her sınıf seviyesinde SOLO düzeyleri incelendiğinde, 5. sınıftaki kazanımlarınSOLO düzeyleri diğer sınıflarda elde edilen bulguların aksine sayısal olarak birbirine yakındır. 6. ve 7.sınıfta ise SOLO düzeyleri çok yönlü yapı düzeyinde ağırlıkta olup, tek yönlü yapının daha az olduğu analizsonucunda elde edilmiştir. Benzer şekilde 8. sınıftaki kazanımların SOLO düzeylerinde de en fazla çokyönlü yapı, en az ise soyutlanmış yapı ortaya çıkmıştır. Fakat 8. sınıfta, 6. ve 7. sınıftan farklı olarakdüzeylerin yüzdelik dağılımı birbirine daha yakındır. Değerlendirme sorularının her sınıf seviyesindeSOLO düzeyleri incelendiğinde, 5. ve 6. sınıf verilerinin yüzdelik dağılımının yapılara göre birbirine yakınseyrettiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca 7. ve 8. sınıf verilerinin yüzdelik dağılımlarının da yakın olduğuaraştırma sonuçlarında elde edilmiştir. Bu sonuçlarda dikkat çeken en önemli bulgu, kazanımların vesoruların en fazla çok yönlü yapı düzeyi ve az sayıda soyutlanmış yapı düzeyinin olmasıdır. Sınıf seviyesiarttıkça üst düzey yapıların yani ilişkisel ve soyutlanmış yapıların artması beklenirken, sonuçlarda artışlarındoğrusal olmadığı dalgalanmaların ortaya çıktığı görülmüştür. Çalışmanın sonuçlarına göre, öğretimprogramında yer alan kazanımlar ile kitaplarda yer alan değerlendirme sorularının SOLO Taksonomisidüzeylerine göre hazırlanması öğretimin daha kalıcı ve etkili olacağı önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Matematik Eğitimi, SOLO Taksonomisi, Matematik Öğretim Programı,Değerlendirme Soruları

In this study, mathematics curriculum learning outcomes at all class levels in secondary schooland evaluation questions in textbooks was examined according to SOLO Taxonomy Levels. The methodof the study is document examination, which is one of the types of qualitative research. Data from the studyis consist of 215 learning outcomes at 5th-8th grade levels in mathematics curriculum and 1153 evaluationquestions in mathematics textbooks which are at the same grade levels. The analysis of the studies onlearning outcomes and questions was carried out by the researcher and three expert opinions were consulted.Differences of opinion arising as a result of the investigations, a joint decision was reached and arrangedwith the re-examination of researchers and experts. Learning outcomes and questions are discussedholistically and individually at each class level. The percentage distribution of the findings was presentedwith the help of graphs. When SOLO levels are examined at each class level of the learning outcomes,SOLO levels of learning outcomes in the 5th grade are numerically close, contrary to the findings obtainedin other classes. In the 6th and 7th grades, SOLO levels are weighted at the versatile structure level and areobtained as a result of the analysis in which the one-way structure is less. Similarly, the most versatilestructure and the least isolated structure emerged at SOLO levels of the learning outcomes in the 8th grade.However, in 8th grade, unlike 6th and 7th grade, the percentage distribution of levels is more closer. WhenSOLO levels of evaluation questions are examined at each class level, it was concluded that the percentagedistribution of 5th and 6th grade data was close to each other according to the structures. In addition,percentage distributions of 7th and 8th grade data were obtained in the close research results. The mostimportant finding in these results is that the learning outcomes and questions have the highest level ofmultifaceted structure and a small number of isolated structures. As the grade level increases, higher-levelstructures, namely relational and abstracted structures, are expected to increase, but in the results, it wasseen that the increases were not linear and fluctuations emerged. According to the results of the study, it issuggested that the teaching will be more permanent and effective, if the learning outcomes in the curriculumand the evaluation questions in the books are prepared according to the SOLO Taxonomy levels.Keywords: Mathematics Education, SOLO Taxonomy, Mathematics Curriculum, EvaluationQuestions