Fen lisesi biyoloji ders kitaplarındaki `enerji` kavramının incelenmesi

Abstract

Günümüzde en yaygın materyallerden olan ders kitapları biyoloji dersinde sıkça kullanılmaktadır. Biyoloji eğitiminde `enerji` genellikle karmaşık bir kavram olarak adlandırılan kavram kategorisi içerisinde değerlendirilmektedir. Bu tür kavramların sınırlarının açık ve net olarak belirlenebilmesi güçtür. Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim fen lisesi biyoloji ders kitaplarında kullanılan `enerji` kavramını analiz etmek, nasıl yapılandırıldığını ve sunulduğunu incelemektir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yapıldı. Araştırmada, veriler betimsel araştırma tekniği vasıtasıyla tarama modeli kullanıldı. Çalışmada betimsel analiz kullanılmıştır. Betimsel analiz, derinlemesine analiz gerektirmeyen verilerin işlenmesinde kullanılır. Enerji kavramına dair fen lisesi biyoloji ders kitaplarından elde edilen verileri kategorileştirerek bir sınıflandırma oluşturulmuştur. Araştırmada, 2019-2020 öğretim yılında Türkiye'deki fen liselerinde okutulmakta olan 9., 10., 11. ve 12. sınıf biyoloji ders kitaplarında geçen `enerji` kavramları incelenmiştir. Ders kitaplarında yer alan enerji kavramlarını 8 kategoride sınıflandırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Biyoloji, Ders Kitapları, Enerji, Lise.

Textbooks, which are among the most common materials today, are frequently used in biology lessons. In biology education, `energy` is generally evaluated within the concept category called the complex concept. It is difficult to clearly define the boundaries of such concepts. The purpose of this research is to examine the concept of `energy` used in secondary school science high school biology textbooks and to examine how it is structured and presented. In this study, document analysis, one of the qualitative research methods, was conducted. Descriptive research technique and data scanning model were used in the research.Descriptive analysis was used in the study. Descriptive analysis is used to process data that does not require in-depth analysis. A classification was created by categorizing the data obtained from the science high school biology textbooks on the concept of energy. In the research, the `energy` concepts in the 9th, 10th, 11th and 12th grade biology textbooks used in science high schools in Turkey in the 2019-2020 academic year were examined. The energy concepts in the textbooks are classified into 8 categories.Keywords: Biology, Textbooks, Energy, High School