Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde grafik roman kullanımının okuduğunu anlamaya etkisinin incelenmesi

Abstract

Türkçe öğretim setlerinde bulunan farklı edebi metin türlerine ait okuma metinlerine bir alternatif olarakkitaplarda yer almayan grafik roman türündeki edebi metinlerin özellikle yabancı dil öğretiminde kullanılması yurtdışında yabancı dil öğretiminde çok yaygın görülen bir uygulamadır. Ancak Türkçe öğretim setlerine bakıldığındabu uygulamada boşluk olduğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda çalışmada görsellerin ön planda olduğu ve belirli birkurgu üzerinden ilerleyen edebi grafik roman metin türünün öğrencilerin okuduğunu anlamaya etkisi çalışmanınamacını oluşturmaktadır. Yabancı dil öğrenicisinin işlevsel bir şekilde dili öğrenebilmesi için metin türlerininöğretim sürecinde çeşitlilik sunması gerektiği düşünülmektedir. Edebi metin türü olarak grafik roman görselliğive kurguyu içerisinde barındıran en etkin metin türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak ülkemizde eğitimöğretim alanında grafik romanla ilgili yapılmış araştırma sayısı az olmakla beraber Türkçenin yabancı dil olaraköğretimi bu konu hakkında araştırma yapılmamış olduğu gözlemlenmiştir. Grafik romanların dil öğretimindekietkisine dair kapsamlı bir araştırma olmadığından ülkemiz alan yazınında önemli bir boşluk olduğu tespitedilmiştir.Günümüzde görsellerin eğitim-öğretim sürecindeki etkisi giderek artmaktadır. Özellikle yaşanan salgınsüreçlerinde öğrenimin tamamen teknoloji odaklı bir hale dönüşmüş ve zenginleştirilmiş materyal içeriklerledonatılmış olması görsellerin önemini artırmıştır. Teknolojik gelişmelerle birlikte öğretim süreçlerinin içerisindegörsellerin yer alma oranları da artış göstermiştir. İnsanlar günümüzde düz yazınsal metinleri okumak yerine görselunsurlardan yararlanmayı tercih eder duruma gelmiştir. Bu sebeple dil öğretiminde kullanılmakta olan metinlerdegörsellerin daha fazla yer alması gerektiği düşünülmektedir. Yabancı dil olarak Türkçe öğretim setleriincelendiğinde öğretim setlerinin ana omurgasını oluşturan ders kitaplarında görsellerin yeterince kullanılmadığıgörülmektedir. C1 düzeyine bakıldığı zaman metin türleri içerisinde görsellerin ağırlık kazandığı türlere yerverilmediği görülmektedir. Grafik roman bir metin türü olarak değerlendirildiğinde estetik kaygıyla oluşturulmuşedebî metinler içerisinde değerlendirilmektedir. Grafik romanın diğer edebi metin türlerine göre (hikaye, roman,köşe yazısı, deneme, şiir, fıkra, biyografi vd.)iki boyutlu bir metin türü olması yani metin ve görsellerin bir aradakullanıldığı bir edebi metin türü olmasının öğrencilerin okuduklarını anlamaya etkisine olumlu katkıda bulunacağıdüşünülmektedir. Bu çalışmada bir edebi metin türü olan grafik romanla Türkçenin yabancı dil olarak öğretimindeöğrencilerin okuduğunu anlamaya yönelik başarıları tespit edilmiştir.Bu çalışma, grafik roman kullanımının C1 düzeyinde Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilerinokuduğunu anlama durumundaki etkisini incelemek amaçlı 2020-2021 eğitim öğretim yılında Ankara HacıBayram Veli Üniversitesi Dil Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada karmayöntem kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler 05.05.2021-17.06.2021 tarihleri arasında toplanmıştır.Deney ve kontrol gruplarında yapılan ön test ve son test aracılığıyla öğrencilerin başarısı ölçülmüş sonuçlar SPSS26.0 ve Microsoft Office XP Professional paket programları kullanılarak çözümlenmiştir. Diğer yandan nitelaraştırma tekniklerinden yarı yapılandırılmış görüşme formu ve gözlem formları aracılığıyla grafik roman ileokuduğunu anlamaya yönelik görüşler ve grafik romana yönelik tutumları elde edilmiştir. Nicel ve nitel verilerdenhareketle grafik romanın C1 düzeyinde Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde öğrencilerin başarı, grafikromana yönelik tutumlarında olumlu bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda elde edilensonuçlar değerlendirilmiş ve sonraki araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, okuduğunu anlama düzeyi, görsel okuma, grafikroman, çizgi roman

In this study, the graphic novel, which is a literary text type, will be used to determine the success ofTurkish language students to understand what they read in teaching as a foreign language. As an alternative toreading texts of different literary text types in Turkish teaching material, graphic novel types are not included inthe books. Yet, graphic novels are very common in foreign language teaching abroad, unlike at Turkish languageteaching material, it was seen that there was a deficiency in their use in the classroom. In order for the foreignlanguage learner to learn the language functionally, it is thought that these types of texts should offer diversity inthe teaching process. In this context, when the Turkish language teaching materials are examined, it is seen thatsome types of text are not included. However, the amount of research done about this in education and training inour country is insufficient. Thus the lack of extensive research on the impact of graphic novels on languageteaching, it has been determined that there is an important that needs to be filled.Presently, the impact of visuals and visual aids on the learning-teaching process is increasing. Especiallyduring the epidemic era, the fact that learning has become completely technology-oriented and equipped withenhanced content has increased the importance of visuals. People people tend to prefering visual elements todaythan to just reading plain text. For this reason, it is thought that visuals should be included in the texts used inlanguage teaching. Especially considering C1 level, it is seen that the types in which the visuals gain weight arenot included in the text types. When a graphic novel is considered as a type of text, it is evaluated in the textscreated by aesthetic means. Graphic novels are thought to be a two-dimensional type of text, that is, a type ofliterary text in which text and images are used together. Which are thought to positively contribute to students'understanding of what they are reading.This study was carried out at Ankara Hacı Bayram Veli University Language Teaching Practice andResearch Center in the 2020-2021 academic year. The effects of the use of graphic novels on the learning ofTurkish language by students in a Turkish as a foreign language classroom at C1 level will be examined. Mixedmethod was used in the study. Students' success was measured through pre-test and post-test and control groups.The results were analyzed using SPSS 26.0 and Microsoft Office XP Professional package programs. In addition,to better understand opinions and attitudes towards graphic novels, qualitative research techniques like interviewand observation forms were utilized. Based on quantitative and qualitative data, it was concluded that graphicnovels had a positive effect on the success of students in the teaching of Turkish as a foreign language at the C1level. The results obtained at the end of the study were evaluated and suggestions were made to shed light onsubsequent research.Keywords: Teaching Turkish as a foreign language, reading comprehension, visual reading, graphic novel, comics