Belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişiler arası problem çözme arasındaki ilişkide olumlu ve olumsuz ruminasyonun aracılık rolü

Abstract

Bu araştırmada belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişiler arası problem çözme arasındaki ilişkide olumlu ruminasyon ve olumsuz ruminasyonun aracı rolleri incelenmiştir. Bu amaçla 983 üniversite öğrencisi ile çalışma yürütülmüştür. Katılımcılardan `Kişisel Bilgi Formu`, `Kişiler Arası Problem Çözme Envanteri`, `Olumlu ve Olumsuz Ruminasyon Ölçeği`, `Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği` kullanılarak veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Korelasyon Katsayısı için SPSS 26.0 paket programı ve aracı değişkenlerin etkisi için SPSS Process Makro (Model 4) kullanılmıştır. Belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişiler arası problem çözme envanteri alt boyutları (probleme olumsuz yaklaşma, yapıcı problem çözme, kendine güvensizlik, sorumluluk almama, ısrarcı-sebatkâr yaklaşım) arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Olumlu ruminasyon ile probleme olumsuz yaklaşma, kendine güvensizlik ve sorumluluk almama arasında anlamlı negatif; yapıcı problem çözme, ısrarcı-sebatkâr yaklaşım ile anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Olumsuz ruminasyon ile probleme olumsuz yaklaşma, kendine güvensizlik ve sorumluluk almama arasında anlamlı pozitif; yapıcı problem çözme ile anlamlı negatif ilişki bulunurken ısrarcı-sebatkâr yaklaşım ile anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.Belirsizliğe tahammülsüzlüğün olumlu ruminasyon aracılığıyla probleme olumsuz yaklaşma, yapıcı problem çözme, ısrarcı-sebatkâr yaklaşım üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Ayrıca belirsizliğe tahammülsüzlüğün olumlu ruminasyon aracılığıyla kendine güvensizlik ve sorumluluk almama üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olmadığı görülmüştür. Belirsizliğe tahammülsüzlüğün olumsuz ruminasyon aracılığıyla probleme olumsuz yaklaşma, kendine güvensizlik, sorumluluk almama üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Ayrıca belirsizliğe tahammülsüzlüğün olumsuz ruminasyon aracılığıyla yapıcı problem çözme, ısrarcı-sebatkâr yaklaşım üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olmadığı görülmektedir. Araştırmanın bulguları ilgili literatür çerçevesinde tartışılmış ve gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

In this study, the mediating roles of positive rumination and negative rumination in the relationship between intolerance of uncertainty and interpersonal problem solving were examined. For this purpose, this study was conducted with 983 university students. It was obtained from the participants, data was collected using the `Personal Information Form`, `Interpersonal Problem Solving Inventory`, `Positive and Negative Rumination Scale`, `Intolerance of Uncertainty Scale`. In the analysis of the data SPSS 26.0 package programme for Pearson Correlation Coefficient and SPSS Process Macro (Model 4) for the effect of mediating variables were used. A significant positive relationship was found between intolerance of uncertainty and the sub-dimensions of the interpersonal problem solving inventory (approaching problems in a negative way, constructive problem solving, lack of self-confidence, unwilling to take responsibility, insistent-persevering approach). A significant negative relationship was found between positive rumination and approaching problems in a negative way, lack of self-confidence and unwilling to take responsibility; a significant positive relationship was found between positive rumination and constructive problem solving and insistent-persevering approach. There was a significant positive relationship between negative rumination and approaching problems in a negative way, lack of self-confidence and unwilling to take responsibility, a significant negative relationship with constructive problem solving, and no significant relationship with insistent-persevering approach.It was found that the indirect effect of intolerance of uncertainty on approaching problems in a negative way, constructive problem solving, insistent-persevering approach through the mediation of positive rumination was significant. In addition, the indirect effect of intolerance of uncertainty on lack of self-confidence and unwilling to take responsibility through the mediation of positive rumination was not significant.It was found that the indirect effect of intolerance of uncertainty on approaching problems in a negative way, lack of self-confidence, and unwilling to take responsibility through the mediation of negative rumination was significant. In addition, the indirect effect of intolerance of uncertainty on constructive problem solving and insistent-persevering approach through the mediation of negative rumination was not significant. The findings of the study were discussed within the framework of the related literature and suggestions were made for future research.