Türkiye'nin göç yönetiminde Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği'nin rolü: Suriyeli sığınmacılar örneği

Abstract

Mülteci sorunu geçmişten günümüze birçok bölgede ve ülkede önemli bir konuolmuştur. Arap Baharı sonrası süreçte, en fazla öne çıkan konunun Suriyeli mültecilermeselesi olması günümüzde ve gelecekte de mülteci tartışmasının devam edeceğinigöstermektedir. Suriye'de yerinden edilen/ ülkesini terk eden milyonlarca insan birçokülkeye dağılmış ve siyasetten ekonomiye toplumsal sorunlardan hukuksal tartışmalarakadar geniş bir alanda etki yaratmıştır. Bu çerçevede, Suriyeli mültecilerin Avrupa'yagitmek istemesi ve Türkiye'de sayısı 4 milyona yaklaşan Suriyeli sığınmacı sorunu enönemli iki durum olarak öne çıkmıştır. Hiçbir ülkenin karşılaşmadığı bu durumTürkiye için birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Türkiye de bu sorunun çözümüiçin komşu ülkelerden küresel güçlere kadar birçok aktörle çeşitli işbirliklerigeliştirmiştir. Bu kapsamda çalışma, `Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar sorunununçözümünde BM ve AB'nin rolleri neler olabilir ve hangi örgütün sorunun çözümündeetkin olabileceği` sorusuna cevap aramıştır. Çalışmada literatürden ve ilgili örgütlerinbirincil kaynaklarından yararlanılmıştır. Bu çerçevede öncelikle ilk bölümde, mültecikonusuyla ilgili kavramsal çerçeve ve Suriye sorunun kronolojik olarak gelişimigösterilmiştir. İkinci bölümde BM'nin ve üçüncü bölümde ise AB'nin Türkiye'dekiSuriyeli sığınmacı konusunda faaliyetleri ve politikaları iki örgütün mali yardımları,resmi kararları ve temsilcilerinin açıklamaları temelinde ele alınmıştır. Sonuç olarakçalışmada, Türkiye'deki Suriyeli sığınmacılar sorunun çözümünde BM'nin karşılıksızmali yardımları, BM için mülteci meselesinin siyasileşmemesi ve mülteci sorununadair uzun yıllara dayanan tecrübesi; AB'nin ise eksik ve şartlı mali yardımları, konuylailgili Türkiye'deki mevzuatın geliştirilmesi gibi avantajları ön plana çıkarılmıştır. Bunedenle çalışmada Türkiye'deki sığınmacı sorunun çözümünde iki örgütten birinin tercih edilmesi yerine her örgütün yarattığı avantaj ve fırsatların ayrı ayrı önemliolduğu gösterilmeye çalışılmıştır.

The refugee problem has been an important issue in many regions and countries frompast to present. In the post-Arab Spring period, the most prominent topic is the issueof Syrian refugees which shows that the refugee debate will continue today and in thefuture. Millions of people displaced/left their country in Syria have spread to manycountries and have had an impact on a wide range of areas, from politics to theeconomy, from social problems to legal debates. In this context, the fact that the Syrianrefugees want to go to Europe and the Syrian refugee problem, whose number isapproaching 4 million in Turkey, have come to the fore as the two most importantsituations. This situation, which no country has faced, has brought many problems forTurkey. For the solution to this problem, Turkey has developed various collaborationswith many actors from neighboring countries to global powers. Within this framework,the study finds an answer to these questions; `What could be the roles of the UN andEU in solving the problem of Syrian refugees in Turkey? Which organization could beeffective in solving the problem?`. In the study, the literature and the primary sourcesof the relevant organizations have been used. In this context, in the first part, theconceptual framework of the refugee issue and the chronological development of theSyrian problem are shown. In the second part, the activities and policies of the UN andin the third part of the EU on Syrian refugees in Turkey are discussed on the basis ofthe financial aids, official decisions, and statements of their representatives of the twoorganizations. As a result, in the study, the UN's unrequited financial assistance insolving the problem of Syrian refugees in Turkey, the non-politicization of the refugeeissue for the UN, and its long years of experience in the refugee problem; on the other hand, the advantages of the EU such as incomplete and conditional mail aids and thedevelopment of the relevant legislation in Turkey were highlighted. For this reason,this study, it has been tried to show that the advantages and opportunities created byeach organization are important separately, instead of choosing one of the twoorganizations in the solution of the refugee problem in Turkey.