Olağan dönem cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde konu unsuru

Abstract

Bu tezin amacı 2017 Anayasa değişiklikleri ile hukuk sistemimizde eskisinden çok farklı bir görünüme kavuşan olağan dönem Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenlenebilecek ve düzenlenemeyecek hususların ne olduğunu tespit etmektir. Bu amaçla çalışmada yürütmenin düzenleme yetkisi, yürütmenin düzenleyici işlemleri ve cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuki rejimine, Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenlenebilecek ve düzenlenemeyecek alanların neler olduğuna yer verilmektedir. Yeri geldikçe Anayasa Mahkemesinin bu hususta vermiş olduğu kararların belli kısımlarına temas edilerek ilgili konularda Mahkemenin içtihadının ne yönde olduğuna değinilmiştir. Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenlenebilecek konuların başında yürütme yetkisine ilişkin konular gelmektedir. Anayasada özel olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenleneceği öngörülen konular ise yürütmenin mahfuz düzenleme yetkisinin bulunduğunu ifade etmektedir. Son olarak kamu tüzel kişiliğinin kurulması ortak düzenleme alanını oluşturmaktadır. Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemeyecek konular genel olarak Anayasanın 104. maddesinin 17. fıkrasında hükme bağlanmıştır. Buna göre yürütme yetkisine ilişkin olmayan konular, Anayasanın birinci, ikinci ve dördüncü bölümünde düzenlenen hak ve hürriyetler, münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konular ile kanunda açıkça düzenlen konular Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemeyecek alanları oluşturmaktadır. Anayasanın 161. maddesinin 7. fıkrasında da harcanabilecek tutarın Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle aşılabileceğine dair bütçe kanununa hüküm konulamaz denilerek özel olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemeyeceği öngörülen bir konuya yer verilmektedir.

The aim of this thesis is to determine the issues that can and cannot be regulated by the ordinary Presidential decrees, which have a very different appearance in our legal system with the 2017 Constitutional amendments. To this end, the executive regulatory authority, the executive regulatory actions and the legal regime of Presidential decrees, the issues that can and cannot be regulated by the Presidential decrees are included in this study. In places, certain parts of the decisions of the Constitutional Court on this issue are touched upon and the direciton of the Court's case-law on related issues is mentioned. Chief among the subjects that can be regulated by Presidential decrees are matters related to the executive power. The issues that are envisaged to be regulated by the Presidential decree in the Constitution express that the executive has the power to make reserved provisions. Finally the establishment of a public legal entity consititutes a common regulatory area. Issues that cannot be regulated by a Presidential decree are generally stipulated in the 17th paragraph of Article 104 of the Constitution. Accordingly, matters not related to the executive power, the rights and freedoms regulated in the first, second and fourth chapters of the Constitution, the issues that are specifically envisaged to be regulated by law and the issues that are clearly regulated in the law constitute areas that cannot be regulated by Presidential decree. In the 7th paragraph of Article 161 of the Constitution, it is stated that no provision can be made in the budget law stating that the amount that can be spent can be exceeded by the Presidential decree, and a subject that cannot be specifically regulated by the Presidential decree is included.