Toplam faktör verimliliği ve kurumsal göstergeler: Panel veri analizi

Abstract

Toplam Faktör Verimliliği(TFV), büyüme ve kalkınmanın gerçekleştirilmesinde çok önemli rol oynamaktadır. TFV ile teknoloji, altyapı, yabancı doğrudan yatırımlar, eğitim harcamaları, sağlık harcamaları ve AR-GE gibi büyüme ve kalkınma düzeyinin belirleyicileri arasında karşılıklı bir etkileşim bulunmaktadır. TFV düzeyi ve bunun zaman içinde gösterdiği gelişme süreci, günümüz ekonomilerinde var olan `gelişmişlik düzeyi farklılıkları` nın da önemli bir belirleyicisi konumundadır. Bu çalışma, TFV'nin iktisat teorisindeki yeri ve önemine ilişkin teorik çalışmaları incelemekte ve konunun kurumlarla olan ilişkisini güncel tartışmalar bağlamında ele almaktadır. Teorik bölümde aynı zamanda kurumların etkisini ölçmeye yönelik teorik çalışmalar da incelenmektedir. Çalışmanın uygulamalı literatür araştırmasına konu olan bölümünde, TFV ve kurumlar ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler kullanılan yöntemler bağlamında sistematik bir şekilde incelenmektedir. Çalışmanın son bölümünde, 2005-2018 yıllarını kapsayan dönemde, 117 ülkenin yer aldığı modelde, Toplam Faktör Verimliliği üzerine kurumsal göstergelerin etkisi ekonometrik açıdan analiz edilmiştir. Panel veri analizi yöntemi kullanılarak, TFV ile kurumsal göstergeler arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Ekonometrik analiz sonuçları, kurumsal göstergelerin ve insani gelişmişlik endeksinin, ülkelerin TFV düzeyi üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Buna karşılık kamu harcamalarının, TFV üzerinde negatif bir ilişkisi olduğu ortaya konulmuştur.

Total Factor Productivity (TFP) plays a very important role in achieving growth and development. There is a mutual interaction between TFP and the determinants of growth and development level such as technology, infrastructure, foreign direct investments, education expenditures, health expenditures and R&D. TFP level and it's development process over time are among the important determinants of the `development level differences` across today's economies. This study examines the theoretical studies on the place and importance of TFP and discusses the relationship of the issue with institutions in the context of current discussions. The theoretical section also examines theoretical studies to measure the impact of institutions. In the applied literature research part of the study, the relations between TFP and institutions and economic growth are systematically examined in the context of the methods used. In the last part of the study, the effect of institutional indicators on Total Factor Productivity is examined from an econometric perspective over117 countries for the period between 2005-2018. Using the panel data analysis method, the relationship between TFP and institutional indicators has been revealed. The results of the econometric analysis showed that the institutional indicators and the human development index have a positive and significant effect on the TFP level of the countries. On the other hand, it has been revealed that public expenditures have a negative relationship with TFP.