Denetime tabi işletmelerin Türkiye muhasebe standartları uygulamalarında karşılaştığı sorunlar: Borsa İstanbul'da bir araştırma

Abstract

Küreselleşmenin finansal piyasalarda ortaya çıkan etkileri, çok uluslu işletme sayılarının ve uluslararası para hareketliliğinin artması gibi sebepler ülkelerin uluslararası standartları kullanma gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Bu gerekliliğe bağlı olarak Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından tüm ülkelerin uyum sağlayabileceği standartlar geliştirilmiş ve bu kapsamda çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Ülkeler, sınırları içerisinde faaliyet gösteren işletmelerin mali tablolarının karşılaştırılabilir olması ve uluslararası yatırımcılara güvenilir bilgiler sunabilmesi bakımından kendi ulusal standartlarını UMS/UFRS'lere uyumlaştırma çabası içine girmiştir.Uluslararası gelişmelere paralel olarak standartların kullanılması ve bunların uyumlaştırılması amacıyla yetkili kuruluşlar tarafından çalışmalar yapılmıştır. Bu doğrultuda ülkemizde faaliyet gösteren işletmelere, muhasebe uygulamalarında yol gösterici nitelikte olan uluslararası muhasebe standartlarına uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları seti oluşturulmuş ve kullanıcılar tarafından benimsenmesi, uygulanması sağlanmıştır. Ancak zaman zaman standartların uygulanması aşamasında sorunlar yaşanmış ve bu durum muhasebe uygulamalarındaki finansal raporlamaların sağlıklı yapılamaması ve işletme faaliyetlerinin aksaması gibi olumsuzluklara sebebiyet vermiştir.Bu araştırmada, Borsa İstanbul'da faaliyet gösteren denetime tabi işletmelerin muhasebe standartlarının uygulanmasında karşılaşıtığı sorunlar araştırılmıştır. Araştırma sonucunda, muhasebe standartlarının işletmelerin mevcut yoğunluğuna ek olarak yoğunluk oluşturması, işlemlerin yapıldığı anda yöntemlerde değişikliklerin yapılması, ara dönem mali tablo düzenlemesinde zorlukların yaşanması (yılsonu yapılacak işlemlerin nasıl yapılacağına ilişkin yaşanan sorunlar), standartların eğitimi konusunda yetersizliğin olması ve değer düşüklüğü testinin yapılması dönemi (yıl sonu-ara dönem) noktasında birtakım sorunların yaşandığı tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Standartlar, Türkiye Muhasebe Standartları, Borsa İstanbul

Reasons such as the effects of globalization in financial markets and the increase in the number of multinational enterprises and international currency mobility have revealed the necessity for countries to use international standards. Depending on this requirement, the International Accounting Standards Board has developed standards that all countries can adapt to and various studies have been carried out in this context. Countries have made efforts to harmonize their national standards with UMS/UFRS in terms of the fact that the financial statements of enterprises operating within their borders will be comparable and that they can provide reliable information to international investors. In parallel with international developments studies have been carried out by authorized organizations in order to use and harmonize standards. In this direction, a set of Turkish Accounting Standards in accordance with international accounting standards which are guiding accounting practices were created for enterprises operating in our country, which were allowed to be adopted and implemented by the users. However, from time to time, problems occurred during the implementation of the standards and this led to disadvantages such as the inability to make financial reporting of accounting practices healthy and the disruption of business activities. In this study, problems encountered in the implementation of accounting standards of audited enterprises operating in Borsa Istanbul were investigated. At the end of the study, it was found out that accounting standards lead to density in addition to the current density of enterprises. It was also found out during the implementation of this study that changes in methods at the time of transactions, difficulties in regulating interim financial statements, lack of training of standards and a number of problems were determined.Keywords: Standards, Turkish Accounting Standards, Borsa Istanbul