Hanehalklarının demerit mal talebinin belirleyicileri; binominal logit modelden kanıtlar

Abstract

Demerit mallar olarak adlandırılan, bireylerin sağlığını ve genel ahlakını olumsuz etkileyen mallar arasında alkol, tütün ve uyuşturucu madde yer almaktadır. Alkol, tütün ve uyuşturucu madde kullanımına bireyler farklı nedenlerden dolayı yönelebilmektedir. Çalışmada bireylerin kullanımına sebep olan başlıca nedenler ele alınmıştır. Hanehalkı Bütçe Harcaması Anketi verilerinden yararlanarak, hanelerin alkol ve tütün harcamalarını etkileyen unsurular ekonometrik olarak modellenmiştir. Aynı zamanda hanelerin; büyüklük, konut sahipliği, hane geliri vb. sosyo ekonomik verileri ile alkol ve tütün harcamaları arasındaki ilişki ekonomik bir model olarak tahminlenmiştir. Bu sayede alkol ve tütün kullanımlarının hanelerin hangi sosyal ve ekonomik durumundan etkilendiği tespit edilmiştir ve bu tür maddelerin tüketiminin önlenmesine veya azaltılmasına yönelik kampanyalarda hangi unsurların daha etkili olacağı tespit edilmiştir. Ayrıca uyuşturucu madde kullanımına ilişkin de betimsel bir analiz yapılmıştır. Hanehalkı Bütçe Harcaması Anketi içerisinde uyuşturucu madde kullanımı veya satılmasının kanunen yasak olması sebebiyle güvenilir ve yeterli veri mevcut değildir. Bu nedenle adalet istatistikleri ve suç istatistikleri dikkate alınarak araştırma yapılmıştır.Çalışmada, alkol, tütün ve uyuşturucu madde bağımlılığının toplumsal maliyeti araştırılmıştır ve beşeri sermaye üzerinde olumsuz etkileri incelenmiştir. Alkol ve tütün harcamaları arasındaki ilişki ekonometrik modelle tahminlenirken, uyuşturucu madde kullanımı betimsel analiz olarak ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Alkol, Tütün, Uyuşturucu Madde, Bağımlılık

Alcohol, tobacco and narcotics are among the commodities that are called demerit goods that negatively affect the health and general morals of individuals. Individuals may use alcohol, tobacco and drugs for different reasons. In the study, the main reasons causing individuals to use it were discussed. The factors affecting alcohol and tobacco expenditures of households were modeled econometrically, using the data from the Household Budget Expenditure Survey. At the same time, households; size, home ownership, geographical area of residence, household income, etc. The relationship between socio-economic data and alcohol and tobacco expenditures has been estimated as an economic model. In this way, it was determined which social and economic status of households affected alcohol and tobacco use, and which factors would be more effective in campaigns aimed at preventing or reducing the consumption of such substances.In addition, a descriptive analysis was made on drug use. There is no reliable and sufficient data in the Household Budget Expenditure Survey, as the use or sale of drugs is prohibited by law. For this reason, a research has been conducted taking into account the justice statistics and crime statistics.In the study, the social costs of alcohol, tobacco and drug addiction were investigated and their negative effects on human capital were examined. While the relationship between alcohol and tobacco expenditures is estimated by econometric model, drug use has been handled as a descriptive analysis.Keywords: Alcohol, Tobacco, Drugs, Dependence