Türkiye'de kamunun halkla ilişkiler uygulamaları: Medya okuryazarlığı örneği

Abstract

Çalışmanın konusu, medya okuryazarlığı özelinde Türkiye'de kamu yönetiminin halkla ilişkiler anlayışı ve stratejisinin tespitidir. Odağa alınan deneyimle ilgili sürecin takibinin yapılabilmesi ve açıklanabilmesi için modernleşme ve kalkınma/gelişme bağlamında ele alınması, günümüz bilgi iletişim teknolojilerinin gelişimi, bilgi toplumu ve kamu yönetiminin medya algısı ekseninde değerlendirilmesi yapılmaktadır. Bu bağlamda tezin temel amacı; Türkiye'de kamu yönetiminin iletişim ve halkla ilişkiler anlayışı ile medya okuryazarlığı özelinde iletişim stratejilerini, kamunun hayata geçirdiği bir eğitim ve bilinçlendirme faaliyeti olarak medya okuryazarlığı özelinde ele almaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinin çoklu veri toplama imkânlarından faydalanılması amacıyla nitel araştırma modellerinden/desenlerinden birisi olan durum çalışması tercih edilmiştir. Çalışmanın amacı çerçevesinde Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB), Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB)- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Sağlık Bakanlığı (SB), Gençlik ve Spor Bakanlığı (GSB), Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) tezin kapsamına alınan kamu kurumlarıdır. Çalışmanın kapsamındaki kurumların medya okuryazarlığı özelinde yürüttükleri halkla ilişkiler faaliyetleri belirlenmiştir. Bulgulara göre; halkla ilişkiler modellerinden bilgilendirme ve asimetrik modelin uygulamalarda öne çıktığı belirlenmiştir. Halkla ilişkiler sürecinde durum saptama, planlama, uygulama ve değerlendirme aşamalarına uygun veriler tespit edilmesine rağmen medya okuryazarlığı özelinde düzenli bir halkla ilişkiler süreci yürütülemediği bulgulanmıştır. Stratejik anlayışın son yıllarda çalışmalara yansıdığı görülmektedir. Sonuç olarak iletişim stratejileri benzer araçlar üzerinden topluma ulaşmaya dayalı ve bilgilendirme modelinin hâkim olduğu, sınırlı sayıdaki araştırmalarla desteklenmiş asimetrik modelin kullanıldığı bir yapı söz konusudur. Medya okuryazarlığına yönelik çabalar dağınık, ulaşılması zor bir yapıdadır. Kurumların karşılaştıkları sorunlar ve bulgular doğrultusunda organizasyona dayalı bir çözüm modeli tartışılmaktadır.

The subject of the study is the determination of the public relations understanding and strategy of the public administration in Turkey, in particular media literacy. In order to follow up and explain the process related to the focused experience, an evaluation is made on the axis of modernization and development, information and communication technologies, information society, and public administration's media perception. In this context, the main purpose of the thesis is to deal with the communication and public relations understanding of the public administration in Turkey, and the communication strategies in particular for media literacy. The case study, which is one of the qualitative research models, has been preferred in the study. Within the framework of the purpose of the study, RTÜK, MEB, ASHB, UAB - BTK, SB, GSB, and TRT are public institutions included in the thesis. The public relations activities of the institutions within the scope of the study, which are carried out specifically for media literacy have been determined. According to the findings, it has been determined that the informing and asymmetric model, which are among the public relations models, has come to the fore in the applications. It has been found that a regular public relations process could not be carried out, especially with regard to media literacy related to the public relations process. It is seen that the strategic understanding has been reflected in the studies in recent years. As a result, there is a structure in which the communication strategies are based on reaching the society through similar tools and the informing model is dominant and the asymmetric model is used. An organizational-based solution model is discussed regarding the problems and findings faced by institutions due to the scattered and difficult accessibility of media literacy efforts.