Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi yargılamasında hakkaniyete uygun tatmin

Abstract

Hem AİHM hem de AYM uygulamasında hakkaniyete uygun tatmin, başta tazminat olmak üzere çeşitli bireysel ve genel tedbirlerden oluşmaktadır. Uygulamada ihlâlin giderilebilmesi için en çok kullanılan araç, çoğunlukla tazminat olmakla birlikte bazı hallerde sadece parasal tazminle ihlâlin veya sonuçlarının ortadan kaldırılamayacağı tespit edilerek insan haklarının etkin olarak korunabilmesi için tazminat dışında diğer bazı tedbirlerin gerekli olduğu bulgulanmıştır. Bu çalışmada `hakkaniyete uygun tatmin` Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin ve Anayasa Mahkemesi'nin içtihatları ekseninde ele alınmıştır. İki mahkemenin yaklaşımı mümkün olabildiği ölçüde karşılaştırmalı olarak incelenerek konuya ilişkin genel esaslar ortaya konulmaya çalışılmıştır.

In both European court of human rights and the Constitutional Court, just satisfaction consists of various individual and general measures, mainly compensation. While in practice, the most used tool to remedy the violation is mostly compensation, as it is determined in some cases that the violation or its consequences can not be eliminated by monetary compensation alone, it has been found that some measures other than compensation are necessary for the effective protection of human rights. In this study, `just satisfaction` is evaluated within context of the case law of the European Court of Human Rights and the Constitutional Court. By examining approaches of two courts by comparing as much as possible, it was tried to reveal general principles relating with the subject.