Sigortacının kanuni halefiyeti ve rücu hakkı

Abstract

Sigorta, poliçe kapsamında olan bir rizikonun gerçekleşmesinden doğan zararın tazminini güvence altına alan kurumdur. Sigortacı, sigorta sözleşmesinde belirtilen rizikonun gerçekleşmesi halinde, sigortalının zararını tazmin eder. Ancak sigortanın, sigortalı bakımından kazanç aracı; zarardan sorumlu olan kişi bakımından da sorumluluğu ortadan kaldıran araç olmaması gerekir. İşte sigorta hukukunda bunu sağlayan kurum, sigortacının kanuni halefiyeti ve rücu hakkıdır. Sigortacı, ödediği tazminat miktarınca sigortalıya halef olur ve bunu zarar sorumlusuna rücu edebilir. Sigortacının rücu hakkı, halefiyet kapsamında kendiliğinden doğacağı gibi, bazı sorumluluk sigortalarında halefiyetten bağımsız olarak sigorta sözleşmesinden de doğabilir. Bazı sorumluluk sigortalarının poliçe genel şartlarında sigortacıya, sigorta ettirene veya sigortalıya rücu etme hakkı tanınmıştır. Sigortacının halefiyet hakkı ve bundan doğan rücu hakkının korunması hem sigortacılık hem de kamu düzeni bakımından önemlidir. Ancak sigortacının halefiyetten doğan rücu hakkı, hakkaniyete uygun kullanılmalı; sigortalı aleyhine kullanılmamalıdır. Bu hakkın kimlere karşı kullanılamayacağının hakkaniyet ve hukuk çerçevesinde tespit edilmesi de gereklidir. Sigortacının halefiyete dayanmayan rücu hakkı ise, sorumluluk sigortasının niteliği itibariyle istisnai nitelikte olduğundan sınırı ve kapsamının hakkaniyetle belirlenmesi gereklidir.Anahtar Kelimeler: Sigorta, Sigorta Tazminatı, Sigortacının Kanuni Halefiyeti, Sigortacının Rücu Hakkı, Sigortacının Rücu Hakkından Muaflık

Insurance is the institution that guarantees the compensation of the damage arising from the realization of a risk covered by the policy. The insurer compensates the insured's loss in case the risk specified in the insurance contract occurs. However, insurance should not be both a gain for the insurer and a means of eliminating liability for the person responsible for the loss. The institution that provides this in the insurance law is the legal successor and recourse right of the insurer. The insurer shall be the successor to the insured in respect of the amount of compensation he paid and may reclaim it to the offender. Insurer's claim of recourse may stem naturally from subrogation as well as it may be an independent result of the insurance contract. The general conditions of some liabilities insurances grant claim of recourse to the insurers, the insured and the policy owners. Protection of the insurer's right of subrogation and the concomitant claim of recourse is important for insurance business and public order. However, insurer's claim of recourse stemming from subrogation should be used fairly in a way that does not serve for the detriment of the insured. It should be put forward through the principles of justice and law against whom this right can't be used. Insurer's claim of recourse that is not based on subrogation is exceptional considering the features of liability insurance and its scope and boundaries should be set fairly.Keywords: Insurance, Insurance Compensation, Legal Subrogation of the Insurer, Insurer's Right to Recourse , Exception from the Insurer's Right to Recourse